به گزارش خبرنگار ایمنا، این بزرگداشت در تاریخ ۸ اردیبهشت ماه در کتابخانه مرکزی برگزار می شود و مقرر شده در این روز، نشان استاد امینی طراحی و در روز خبرنگار، طی تنظیم آیین نامه ای به منتخبان اهدا شود و این مهم از سطح منطقه ای به فراملی تبدیل شود.
امیر قلی امینی، نویسنده، روزنامه‌نگار، سیاست‌مدار، مترجم و پژوهشگر ایرانی بود. او که در سال ۱۲۷۶ خورشیدی در اصفهان متولد شد، در نوجوانی از هر دو پا فلج شد. با این حال، در حوزه روزنامه‌نگاری، ترجمه و فعالیت‌های سیاسی و امور خیریه‌ای بسیار فعال بود. او در فاصله سال‌های ۱۳۰۷ تا ۱۳۲۱، روزنامه «اخگر» و از ۱۳۲۲ تا ۱۳۵۴، روزنامه «اصفهان» را در اصفهان منتشر کرد.
امینی از سال ۱۳۲۲ تا ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، در صحنه سیاسی اصفهان فعال بود و در سال ۱۳۲۴ حزب آزادی را تأسیس کرد که در ۱۳۲۵ در شعبه حزب دموکرات ایران ادغام شد. امینی، رئیس شعبه اصفهان این حزب بود.
او پس از ۲۸ مرداد، به دلیل حمایت از دکتر مصدق و نهضت ملی شدن نفت، از فعالیت‌های سیاسی و عام‌المنفعه به ناگزیر کناره گرفت، اما به فعالیت‌های فرهنگی خود ادامه داد.
تأسیس جمعیت شیر و خورشید سرخ اصفهان در سال ۱۳۱۱ و تأسیس پرورشگاه کودکان اصفهان در ۱۳۱۳ از مهم‌ترین فعالیت‌های عام‌المنفعه امینی است. او در فاصله سال‌های ۱۳۱۲ تا ۱۳۲۸ در چند دوره به عضویت انجمن شهر اصفهان درآمد و در برخی از این دوره‌ها، ریاست انجمن را نیز بر عهده داشت. امینی در سال ۱۳۵۷ درگذشت.
فضل‌الله صلواتی، زاده سال ۱۳۱۷ در اصفهان و از همکاران امیر قلی امینی است. خبرنگار ایمنا با وی به عنوان فردی که از نزدیک با او در ارتباط بوده است، ترتیب مصاحبه‌ای را داد تا از فعالیت‌های امیر قلی امینی آگاهی بیشتری بیابیم. شرح این گفتگو را می‌خوانید.
امیر قلی امینی بیشتر در چه زمینه‌هایی فعالیت می‌کرد؟
وی در زمینهٔ فرهنگ و ادب، بسیار دغدغه‌مند و فعال بود. امینی در سال‌های ابتدایی، مدیرمسئول و صاحب‌امتیاز روزنامه «اخگر» که از روزنامه‌های بااعتبار دوران پهلوی در آن زمان بود، شد. نوشته‌های او بسیار متین و پربار بود و از نویسندگان برجسته‌ای نیز برای روزنامه‌اش، سود می‌برد. وی با توجه به روحیه انسان‌دوستانه خود، در کارهای خیر، ایجاد پرورشگاه و تأسیس دبستان نیز فعال بود. محل شیر و خورشید سرخی که در خیابان کاشانی است که امروزه سازمان هلال‌احمر نامیده می‌شود، وقف‌شده امینی است. علی‌رغم این‌که امیر قلی امینی در نوجوانی دچار نوعی بیماری می‌شود که موجب فلج شدن پاهایش می‌شود، اما در زمینه‌های فرهنگی و خدمت‌رسانی به مردم و حتی خدمات کشاورزی برای خانواده خود و دیگران موفق بوده است.
وضعیت کنونی منزل امیر قلی امینی چگونه است؟
طبق وصیت امینی، آرامگاه وی در حیاط منزل او واقع در خیابان کاشانی است. منزل او، وقف امور فرهنگی شده تا به وصیت وی، در اختیار روزنامه‌نگاران باشد، اما متأسفانه در زمان شهرداران سابق، گروه‌های اداری، این مکان را اشغال کردند و انجمن صنفی روزنامه‌نگاران مجبور به ترک آن شد. در حال حاضر، برخلاف بخشنامه دادستانی و وصیت امیر قلی امینی آن منزل در اختیار گروهی غیر از گروه روزنامه‌نگاران است. در بنیاد فرهنگی امیر قلی امینی، کتابخانه و سالن گفتگویی هم وجود دارد که فعلاً در تصرف همان گروه است، اما با تلاش شهردار و معاونش قرار است خانه دوباره در اختیار روزنامه نگاران قرار گیرد.
آرشیو مطالبی که مستقیماً امیر قلی امینی نوشته، موجود است؟
البته درباره آرشیو او باید بگویم که امینی بسیار علاقه‌مند بود تا یکی از اتاق‌های منزلش، موزه باشد و وسایل شخصی‌اش مانند تخت، ویلچر و برخی احکام، نشریات و مقاله‌هایش، در این اتاق نگهداری شود، اما به‌احتمال‌زیاد و تا جایی که من خبر دارم، برخی از نشریات او، در کتابخانه ابن مسکویه در خیابان چهارباغ خواجو نگهداری می‌شد، مگر این‌که مدیران یا سلیقه‌های جدید موجب شده باشد این مدارک ازآنجا خارج شود.
آیا امیر قلی امینی، دانش‌آموخته یا شاگرد مستقیمی دارد؟
به این دلیل که او، استاد دانشگاه یا معلم نبود، دانش‌آموخته‌های زیادی نداشت، اما شاگردان تجربی او، همان نویسندگانی هستند که با وی همکاری می‌کردند که بنده نیز از سال ۱۳۳۶ تا زمانی که نشریه پابرجا بود، برای آن، مقاله‌های سیاسی و مذهبی می‌نوشتم. راهنمایی‌های او درزمینهٔ روزنامه‌نگاری، آموزش‌هایی بود که باعث می‌شود بتوانیم بگوییم که همکارانش، بهترین شاگردان او بودند.
پربازخوردترین مقالاتی که شما در نشریه «اخگر» به رشته تحریر درآوردید، چه بود؟
من سلسله مقالات «وحدت اسلامی» را در حیطه اخلاقیات، تاریخ و مسائل روز برای نشریه می‌نوشتم. در سال ۱۳۴۵ به علت مسائل سیاسی، چند روزی در زندان شهربانی بودم که طبق گزارش‌های جمع‌آوری‌شده‌ام، مقاله‌ای درباره اوضاع بد شهربانی نوشتم که امیر قلی امینی، به رئیس شهربانی گفته بود که اگر فکری به حال بهداشت، غذا و این دست ایرادات وارده به زندان شهربانی نکند، این مقاله را در نشریه منتشر می‌کند. رئیس شهربانی وقت هم به‌سرعت، به وضعیت زندان رسیدگی کرد. در نهایت امینی در جلسه‌ای، از من خواست در صورت صحت اقدامات رئیس شهربانی، گزارش را چاپ نکنیم. با اطلاعاتی که در نهایت گرفتیم، به این نتیجه رسیدیم که وضعیت شهربانی مطلوب شده، بنابراین از چاپ آن مقاله صرف‌نظر کردیم.
درباره وضعیت آینده بنیاد فرهنگی امیر قلی امینی، چه راهکاری پیشنهاد می‌کنید؟
فرزندان امیر قلی امینی، همواره تأکید داشته‌اند که محل بنیاد فرهنگی وی، وقف‌شده و مختص فعالیت‌های روزنامه‌نگاری و مطبوعات است، اما ظاهراً اقدامی صورت نگرفته است. به‌هرحال، شهردار، استاندار و کسانی که مسئول این موارد هستند، باید مدیر مشخصی را برای این مرکز منصوب کنند و اجتماع باشگاه روزنامه‌نگاران و انجمن صنفی روزنامه‌نگاران را به آن‌جا بازگردانند و قسمتی از آن را نیز در اختیار خانه مطبوعات قرار دهند.
اندیشه و دغدغه امیر قلی امینی چه بود؟
وی تفکر آزادی‌خواهانه داشت و به‌عنوان روزنامه‌نگار، فردی آگاه و مطلع، طرفدار تفکر مصدق و جبهه ملی، ایران‌دوست و دغدغه‌مند در عرصه آبادانی ایران و به‌خصوص شهر اصفهان بود. امینی، دغدغه ارتقای سطح کیفی دانش مردم شهر اصفهان را نیز داشت. اگر روزنامه وقت او را مطالعه کنید، خواهید دید که چه مقالات باکیفیتی درباره اصفهان و فرهنگ شهری نوشته است. آزادی‌خواهی وی در حد گروه مصدقی‌ها بود که پس از ۲۸ مرداد که آن‌ها را محدود می‌کردند، همچنان راه خود را ادامه دادند. احتمالاً به همین دلیل روزنامه امیر قلی امینی توقیف شد.
نظر شما