به گزارش ایمنا، این موضوع در حالی مطرح می‌شود که در جریان افزایش نرخ دلار تا مرز ۶ هزار و ۱۰۰ تومان هیچ عامل اقتصادی دخیل نبود. در این باره رییس بانک مرکزی اطمینان داده بود که در مورد ارز هیچ نگرانی نیست و کمبودی در این حوزه نداریم. همچنین محمدرضا پور ابراهیمی رییس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز با این تحلیل که تراز ارزی کشور مثبت است گفته بود که با این حال مشخص نیست چرا دلار گران شده است.
این نماینده مردم در مجلس در ادامه گفته بود: «التهاب در بازار ارز وقتی ایجاد می‌شود که دو عامل اساسی اقتصادی و غیراقتصادی اعم از فضای سیاسی و پیرامونی یک موضوع کلان اقتصاد کشور آن را ایجاد کرده باشد؛ در خصوص مسائل اقتصادی بررسی‌های ما نشان می‌دهد که عامل اقتصادی خاصی که وضعیت فعلی را به وجود آورده باشد و در طول چند هفته ارزش پول ملی کشور ۲۰-۲۵ درصد کاهش پیدا کند نداریم بنابراین به هیچ وجه این رویکرد شایسته اقتصاد کشور نیست.»
دلایل گرانی دلار
گرچه یکی از مهم ترین عوامل در کاهش ارزش پول ملی تورم است اما بنا بر آمار بانک مرکزی و مرکز ملی آمار نرخ تورم تک نرخی شده و از این رو این موضوع در کاهش ارز پول ملی و افزایش بی‌سابقه دلار نمی‌تواند دخیل باشد.
همچنین در صورتی که منابع و مصارف ارزی کشور با هم همخوانی نداشته باشد باید شاهد وضعیت گذشته نرخ ارز می‌شدیم. این درحالی است که سالانه حدود ۴۵ میلیارد دلار حاصل از واردات ارز از کشور خارج می‌شود و در عوض به همین میزان صادرات غیرنفتی به کشورهای خارجی صورت می‌گیرد. علاوه بر این صادرات نفت و میعانات نشان می‌دهد منابع ارزی کشور به ۲ برابر تبدیل می‌شود، پس ایران در این موضوع مشکلی ندارد.
اما شائبه دیگری که می‌توانست گرانی افسار گسیخته دلار و کاهش بی سابقه ارزش پول ملی را توجیه کند موضوع درآمدهای ارزی بود. ایران جزو صادرکنندگان نفت، سنگ آهن، مواد پتروشیمی، مس و ... است و با وجودی که این قیمت‌ها در سال ۹۶ و ابتدای سال ۹۷ افزایش یافت اما طبیعتا درآمدهای ارزی کشور نیز افزایش یافته است، به عنوان مثال در سال‌های قبل هر بشکه نفت ۳۰ دلار قیمت گذاری می‌شد در صورتی که این رقم در حدود ۶۰ دلار شده است پس این موضوع نیز تاثیری بر این روند ندارد.
اقدام ضربتی
با تمامی این موارد بانک مرکزی در اقدامی ضربتی نرخ دلار را ۴۲۰۰ تومان اعلام کرد و خرید و فروش هرگونه ارز را منوط به قوانینی دانست. قوانینی که به عنوان مثال اجازه نمی‌دهد دانشجویان و مسافران خارج از کشور بیش از حد معینی ارز بگیرند تا این رویه ساماندهی شود.
البته در این باره اختلاف نظرهای مختلفی وجود دارد. به عنوان مثال بازرگانان این رویه را برای صادرات و واردات دست و پا گیر می‌دانند و این درحالی است که با تعطیلی صرافی‌ها بر این مشکلات افزوده شد. اما اخیرا معاون وزیر اقتصاد اعلام کرده که نباید در مورد سیاست ارزی بانک مرکزی زود قضاوت کرد و گفته باید تا زمان نتیجه بخشی کامل آن صبر داشت.
پای سیاست در اقتصاد
پس از بررسی عوامل موثر در افزایش نرخ دلار که هیچ کدام در آن موثر نبود، تنها دلیلی که می‌تواند این نرخ را افزایش دهد مسائل سیاسی است. این درحالی است رهبر انقلاب در دیدار اخیر خود به این موضوع نیز اشاره کردند و هشدار دادند در این موضوع دست عوامل بیگانه نیز مشخص بوده است.
پایگاه خبری فوربز هم در جدیدترین گزارش خود در این باره نوشته است: «بعید است مواضع سختگیرانه ترامپ در قبال ایران در آینده نزدیک فروکش کند. وی تا روز ۱۲ ماه می به متحدان اروپایی‌اش فرصت داده تا ایرادات توافق برجام را برطرف کنند، در غیر این صورت واشنگتن از برجام خارج خواهد شد. ضرب العجل تعیین شده از سوی ترامپ بدان معناست که بعید است بازار ارز ایران و فعالان تجاری این کشور تا یک ماه آینده به وضعیت ثبات باز گردد. اما محمد بردستانی و محیا سنوسی، محققان موسسه آکسفورد اکونومیکس در یادداشتی نوشتند: ما انتظار داریم درصورت خروج آمریکا از برجام، صرف نظر از هرگونه تنش ژئوپلتیک، ارزش ریال تثبیت شود.»
وضعیت سکه
بررسی نمودار افزایش نرخ دلار نشان می‌دهد نرخ این ارز در نیمه فروردین ماه سال ۹۶، سه هزار و ۷۵۳ تومان بوده در حالی که این نرخ در ابتدای سال به مرز شش هزار و ۱۰۰ و سپس با دستور دولت ۴۲۰۰ تومان شد. همچنین در ایام مذکور نرخ سکه یک میلیون و ۲۰۵ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام شده بود درحالی که امروز این رقم یک میلیون و ۸۲۹ هزار تومان است.
بررسی نرخ دلار و سکه از ابتدای سال ۹۷ تا امروز نیز نشان می‌دهد احتمالا تجربه ای همانند سال ۹۶ در افزایش قیمت‌ها را شاهد باشیم چرا که سالی که نکوست از بهارش پیداست!
نمودار بالا نوسان دلار در اولین ماه سال را نشان می‌دهد.
نمودار بالا نوسان سکه امامی را در اولین ماه سال نشان می‌دهد.
نظر شما