به گزارش خبرگزاری ایمنا، از سوی سازمان جهانی بهداشت و با هدف اطمینان از دسترسی مردم برای پیشگیری از بیماری، تسهیل درمان، توانبخشی و خدمات مراقبت از بیماران بدون متحمل شدن هزینه‌های مالی بسیار، توجه به پوشش همگانی سلامت به عنوان شعار روز جهانی سلامت در سال ۲۰۱۸ انتخاب شده است.
آنچه در ذیل می خوانید گفت‌وگوی خبرنگار ایمنا با فرشته زمانی علویجه، دکترای آموزش بهداشت و عضو هیات علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است.
پوشش همگانی سلامت در جامعه با چه اهدافی دنبال می شود؟
امسال شعار بهداشت جهانی، پوشش همگانی سلامت افراد جامعه است، یعنی همه افراد جامعه می توانند از خدمات بهداشتی برخوردار شوند و نگرانی از نظر پرداخت هزینه های بالا را نداشته باشند. این پوشش همگانی شامل خدماتی می شودکه بتواند مهم ترین عوامل مربوط به بیماریها و مرگ و میر را حذف کند تا وضعیت سلامت مردم ارتقا یابد.
در واقع، منظور از بهداشت، برخورداری از علم و هنر پیشگیری از بیماری ها و طولانی کردن عمر همراه با سلامتی و افزایش توانایی انسان و هدف بهداشت، توانمندتر کردن مردم برای پیشگیری از بیماری ها و ارتقای سلامت خودشان است؛ ضمن اینکه پوشش همگانی سلامت در کشورها متفاوت است و در ایران نیز سعی شده تا این پوشش انجام شود.
ارتقای سلامتی نسبت به گذشته چه تغییراتی یافته است؟
در گذشته با توجه به وجود بیماری های واگیر و عفونی، ساختار شبکه ها به گونه ای بود که همواره با موفقیت های زیادی در برخی ابعاد روبه‌رو می شدیم، به ویژه در رابطه با بیماری های قابل پیشگیری با استفاده از واکسن و هم‌چنین در خصوص بیماری های واگیر پیشرفت های خوبی در کشور وجود داشته است.
با توجه به اینکه امروزه الگوی بیماری ها تغییر یافته و به بیماری های مزمن و غیر واگیر تبدیل شده است بنابراین ساختار شبکه های بهداشت تا اندازه ای به بازنگری و تحول نیاز دارند و اکنون با تحول نظام سلامت تلاش می شود تا بتوانند خدمات را متناسب با نیاز مردم و با هدف پیشگیری از بیماری ها و ارتقای سلامت مردم ارایه دهند.
امروزه با آسیب ها و بیماری های جدید و بسیار پیچیده ای روبه‌رو هستیم، برخی از بیماریها مانند بیماری های قلبی وعروقی، انواع سرطان و حوادث عوامل پیچیده ای دارند که بیشتر به رفتار و سبک زندگی مردم وابسته است. نکته دیگر، نحوه فعالیت سازمان هایی غیر از نظام سلامت و چگونگی فعالیت آن ها در خصوص سلامتی مردم است و به همین دلیل پیشنهاد سازمان جهانی بهداشت این بود که سلامتی در دستور کار همه سازمان ها قراز گیرد.
چه اقداماتی برای دستیابی به برنامه سلامت همگانی در جامعه نیاز است؟
سلامتی و اقداماتی که به سلامتی می انجامد، مسوولیت فردی و از سوی دیگر موضوعی عمومی است، بنابراین افراد در بخش های مختلف جامعه در خصوص موضوع سلامتی مسوول هستند و در بخشی نیز موضوع را باید در سطح بین المللی در نظر گرفت چراکه درمورد کنترل بعضی از بیماری ها و مشکلات سلامت، اجماع و پوشش ملت ها و دولت ها در سطح جهانی لازم است.
بنابراین به منظور دستیابی به برنامه سلامت همگانی در جامعه نیازمند تلاش و مشارکت همه دستگاه های هستیم؛ ضمن اینکههمه دستگاه ها باید در حوزه بهداشت و سلامت مشارکت کنند تا موجب برطرف شدن عواملی شوند که به سلامتی مردم آسیب می رساند، هم‌چنین آمار بالای مرگ و میر ناشی از تصادفات ترافیکی باید بسیار مورد توجه قرار گیرد و در این خصوص باید ایمنی خودروها را افزایش داد که این مساله نیز در قالب شعار سازمان جهانی بهداشت یعنی سلامتی برای همگان جایگاه ویژه ای دارد.
شعار "سلامتی برای همه" چه هدفی را در ارتقای سلامتی دنبال می کند؟
در خصوص مسایل مرتبط با بهداشت و سلامت، طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، باید همه بخش های جامعه هماهنگ عمل کرده و هم سو با سلامتی در جامعه گام بردارند. در واقع سلامتی ابزاری برای رسیدن به توسعه جامعه است و باید بتوانیم در شرایط مختلف نه تنها برای بیماری های عفونی بلکه برای مقابله با بیماری های متفاوت، راهکارهایی ارایه کرد و با مقاوم ساختن بدن، تغذیه سالم، تحرک بدنی و رعایت بهداشت فردی به این مهم دست یافت. هم‌چنین می توان با رعایت رفتارهای رانندگی از آسیب های ناشی از این حوادث جلوگیری کرد، بنابراین مساله بهداشت، تنها به بهداشت فردی خلاصه نشده و می تواند به پیشگیری از بیماری ها کمک کند.
هدف از ارتقای سلامت، توانمندی مردم است تا بتوانند عوامل موثر بر سلامتی را شناخته و پیشگیری های لازم را به عمل آورند و در این صورت است که جامعه در آینده روبه سلامتی همگانی پیش خواهد رفت، ضمن اینکه نقش خانواده ها نیز در این زمینه بسیار موثر است.
برای کاهش بیماری ها در جامعه چه فعالیت های موثر است؟
امروزه در جامعه با بیماری هایی مواجه می شویم که شاید یکی از علل عمده این بیماری ها نوع رفتارهای مردم و شیوه زندگی آنها است، رفتارهایی مانند استغمال دخانیات، رژیم غذایی ناسالم، بی تحرکی، عدم تبعیت از درمان، درمان خودسرانه یا مصرف خود سرانه دارو و موارد دیگر که زندگی انسان ها و سلامتی آنها را به خطر می اندازد؛ بنابراین باید سبک زندگی اصلاح شود.
هم‌چنین توصیه می شود که افراد جامعه برای داشتن توانمندی های لازم در خصوص پیشگیری و مقابله با بیماری ها، به خانه ها و پایگاه های بهداشتی مراجعه و شیوه مراقبت را جویا شوند و دانسته ها و توانمندی های بهداشتی خود را افزایش دهند، به همین دلیل با طراحی شبکه های بهداشت و درمان تلاش شده تا خانه های بهداشت و پایگاه های بهداشتی در روستاها و شهرها گسترده شده و شعار سازمان جهانی بهداشت در خصوص پوشش همگانی سلامت در همه نقاط کشور محقق شود.
نظر شما