زهرا برومندفر در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص پژوهش "بررسی و تحلیل روایت چگونگی ابتلا به اعتیاد در بین زنان" در اصفهان اظهار کرد: نتایج این پژوهش به دنبال مطالعه کیفی و میدانی بر روی ۵۰ زن گرفتار اعتیاد، زنان ساکن در کمپ‌های ترک اعتیاد و زنان کارتن‌خواب اصفهان در سال ۹۵ به دست آمده است.
وی با بیان اینکه در تحقیقات میدانی صورت گرفته از این تعداد زن معتاد، سوالاتی حول محور روند ابتلا به اعتیاد و عواقب مصرف موادمخدر مطرح شد، تصریح کرد: تمام اطلاعات به دست آمده از این افراد به صورت محرمانه و با نام مستعار ثبت شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه اغلب افراد مصاحبه شونده در این پژوهش احساس برخی کمبودهای عاطفی و مادی را دلیل اصلی گرایش به موادمخدر اعلام کرده‌اند، گفت: همچنین در این مصاحبه‌ها مشخص شد که اغلب این زنان در کودکی مورد آزار جسمی، روحی و روانی و جنسی قرار گرفته‌اند.
وی اختلالات روانی را دیگر دلیل گرایش اعتیاد بانوان دانست و افزود: در برخورد اول با یک فرد معتاد نمی‌توان تشخیص داد که اختلالات روانی باعث اعتیاد آنان شده یا بعد از اعتیاد دچار اختلال روانی شده‌اند، اما غالب این افراد از داشتن افسردگی و اضطراب قبل از اعتیاد خود شکایاتی داشتند.
عدم برخورداری از حمایت خانواده بزرگترین رنج زنان معتاد
برومندفر، بزرگترین عامل اعتیاد زنان را عدم حمایت آنان از سوی خانواده عنوان کرد و گفت: در این زمینه تاثیر والدین، دوستان و همسر در اعتیاد زنان به وضوح دیده می‌شود و اغلب این زنان دارای خانواده‌های درگیر با موادمخدر اعم از مصرف‌کننده یا فروشنده مواد بوده اند.
وی اضافه کرد: سن پایین زنان در ازدواج، عدم آگاهی آنها از پیامدهای اعتیاد، ناتوانی در نه گفتن به پیشنهادها، مطیع بودن در خانه پدر و همسر، محیط اجتماعی آلوده، معتاد شدن در محیط خانه، اعمال محدودیت‌های حضور در اجتماع از سوی خانواده و تحصیلات کم از جمله تسهیل‌کننده‌های گرفتاری زنان به اعتیاد است.
این پژوهشگر حوزه اعتیاد زنان در خصوص پیامدهای ابتلا به اعتیاد در زنان گفت: تفکر قربانی بودن، پرهیز از ارتباط با دیگران و انزوای شخصی، داشتن احساس پشیمانی و ندامت، ناامیدی، بی‌اعتباری و نپذیرفتن این زنان حتی پس از ترک، پیامدهای اعتیاد از نگاه زنان معتاد است.
وی با بیان اینکه اغلب زنان معتاد علاقمند ترک اعتیاد و بازگشت به زندگی هستند، اظهار کرد: این زنان با این حس که هیچ جایگاهی بین خانواده و جامعه ندارند، دچار ترس از دست رفتن بیشتر و رسیدن به پایان راه می‌شوند که همین امر علاقه آنها را به ترک دوچندان می‌کند.
برومندفر با اشاره به اینکه اغلب زنان معتاد از تغییر چهره و خلق و خوی خود احساس نارضایتی دارند، گفت: شکایت از تغییرات ظاهری و باطنی و مهم‌تر از همه آشتی با خداوند و آشنایی با رفتارهای مذهبی از دلایل علاقمندی آنها به ترک مواد مخدر است.
وی با تاکید بر اینکه اگر خانواده حمایتگر این زنان باشد، برگشت به زندگی این زنان بسیار آسانتر اتفاق می‌افتد، تصریح کرد: عدم برخورداری از حمایت خانواده در این زنان نوعی چالش‌های تغییر بوده است که برای تغییر زندگی خود از آن رنج می‌بردند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه خانواده معتاد نقش مهمی در برگشت زنان به اعتیاد دارد، گفت: متاسفانه این زنان حتی پس از ترک و بعد از وارد شدن مجدد به خانواده ناسالم، دوباره به سمت اعتیاد می‌روند.
وی ناآگاهی این زنان از خدمات حمایت اجتماعی موجود در جامعه را یکی از بزرگترین چالش‌های تغییر این زنان دانست و افزود: بسیاری از این زنان از وجود مراکز خدمات‌دهی همچون گروه‌های NA، کمپ‌های اعتیاد، وجود مراکز گذری ترک اعتیاد یا خدمات بهزیستی کاملا بی‌اطلاع هستند.
وجود دو کمپ ترک اعتیاد زنان جوابگوی نیازهای اصفهان نیست
برومندفر با اشاره به اینکه مهم‌ترین چالش پیش‌روی این زنان در عدم تغییر، وابستگی مالی این زنان است، تصریح کرد: متاسفانه وابستگی مالی زنان به خانواده ها موضوع مهم و فراموش شده‌ای است که در این بین زنانم معتاد به دلیل عدم توانایی مالی در ترک اعتیاد آنطور که باید موفق نمی‌شوند.
وی با انتقاد از برآورده نشدن خواسته‌های زنان معتاد در برخی از کمپ‌های اعتیاد، گفت: وقتی فرد معتادی بیش از ۲۰ بار برای ترک اعتیاد به کمپ می‌رود و در این مراکز نسبت به برطرف کردن اختلالات روانی این قشر کاری نمی‌کنند فرد دچار نوعی ناامیدی شده که در تحقیقات صورت گرفته بارها زنان معتاد به این مهم اشاره کرده اند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه ساختار کمپ‌های ترک اعتیاد زنان نیازمند اصلاح است، خاطرنشان کرد: علیرغم تمام تلاش مسئولان به نفع مددجویان، وجود دو کمپ ترک اعتیاد زنان در شهر اصفهان با وجود حاشیه‌نشینی بسیار در این شهر به هیچ‌وجه جوابگوی پاسخگویی به تمام نیازهای زنان در این حوزه نیست.
وی با اشاره به اینکه اعتیاد در زنان، محدودتر از مردان است، گفت: باید برای مقابله با گسترش بیشتر اعتیاد بین زنان راه‌های مناسب مقابله با آن را به صورت جدی‌تر دنبال کنیم.
برومندفر، توانمندسازی زنان را مهم‌ترین راهکار کاهش و جلوگیری از شیوع اعتیاد بین زنان دانست و گفت: آموزش مهارت‌های زندگی، چگونگی روبرو شدن با استرس‌ها، شیوه نه گفتن و چگونگی حل مسئله به صورت فردی و گروهی، گام‌های موثر در کاهش اعتیاد زنان است.
وی با تاکید بر اینکه زنان بعد از ترک و ترخیص از کمپ‌ها، با خواسته‌های اقتصادی مواجه می‌شوند، گفت: این وابستگی مالی اکثر آنها را به سوء‌استفاده از موادمخدر و ارتکاب دوباره جرم سوق می‌دهد لذا ارائه خدمات تحصیلی، آموزش‌های مهارت‌های حرفه‌ای برای کسب شغل برای افزایش مهارت آنها می‌تواند استراتژی مناسبی باشد.
نیازمند تغییر باور درباره نیازهای زنان و دختران هستیم
برومندفر با بیان اینکه خانواده و جامعه، نیازمند تغییر باور در رابطه با نیازهای اساسی دختران و زنان است، افزود: اصلاح قوانین ازدواج و آموزش از طریق وسایل ارتباط جمعی در رابطه با به نمایش گذاشتن نیازهای زنان، نقش بسیار مهمی در کاهش بزهکاری آنها دارد.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر نیازمند حمایت واقعی از زنان معتاد هستیم، گفت: در این بخش نیازمند تاسیس مراکز اسکان و درمان طولانی مدت و البته به صورت علمی برای این افراد هستیم.
این پژوهشگر حوزه اعتیاد گفت: نمی‌توان از زنان معتاد توقع داشت که در طول ۲۱ روز روند معمولی ترک در کمپ‌های اعتیاد به ترک برسند، بلکه نیازمند مراکزی برای حضور طولانی مدت این زنان و انتخاب شیوه مناسب درمان برای هر فرد و البته حضور خودمعرف افراد در این مراکز هستیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه زمینه‌سازی اشتغال زنان معتاد باید بسته به علاقمندی، استعداد و فراگیری آنان باشد، گفت: این مراکز باید با حضور داوطلبانه و آموزش‌های مناسب در حوزه‌های روحی روانی، معنوی و اشتغال به توانمند کردن این زنان اقدام کنند.
برومندفر با اشاره به لزوم فعالیت خیریه‌ها در حوزه اشتغال و آموزش زنان معتاد اضافه کرد: چنانچه خیریه‌ها در این زمینه ورود جدی داشته باشند می‌توان در بازه زمانی یک تا دو سال زنان را از چنگال اعتیاد رها کرد.
وی با انتقاد از وجود نگاه جرم‌انگارانه و اجرای درمان‌های مردانه برای درمان زنان معتاد، اظهار کرد: معرفی اجباری زنان به کمپ‌ها و انگ زدن به آنان و اجرای درمان اعتیاد مردانه در کمپ‌های زنان قطعا در این حوزه موفق نخواهیم بود.
نظر شما