به گزارش خبرنگار ایمنا، همین شغل‌های سنتی که هر روز در بازار می‌بینیم، همین آهنگری، مسگری و غیره، اگر دیده نشنوند و کسی آن ها را فرانگیرد به آسانی فراموش می‌شوند.
آموزش این مشاغل آن هم به زبان قصه و با بیانی غیر مستقیم به کودکان، رسالت مهمی است که سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان از سال ۱۳۹۴ در دستور کار خود قرار داده و تا کنون شش جلد از مجموعه داستان "آشنایی با مشاغل سنتی بازار اصفهان" به قلم "شیرین بدرلو" و تصویرگری "سیمین بدرلو" را منتشر کرده است. این مجموعه به نام های: "شاه و تلخک با غول چراغ جادو" با معرفی شغل عصاری، "حنا و رنگ های قالی" در مورد قالیبافی، "دوستی مار و پونه" در مورد عطاری، "مینو، لک لک و دست ها" در مورد کاشی‌کاری، "دیگچۀ مسی مادر بزرگ" در مورد مسگری و "این آتش خاموش نمی شود" در مورد آهنگری، برای گروه سنی پایۀ پنجم و ششم دبستان منتشر شده است.
صحبت‌های نویسنده و تصویرگر این مجموعه داستان را در گفتگو با خبرنگار ایمنا از نظر می‌گذرانید:
ثبت در سامانۀ رشد
نویسندۀ مجموعه کتاب "آشنایی با مشاغل سنتی بازار اصفهان" به خبرنگار ایمنا گفت: اواخر سال ۱۳۹۴ بود که پیشنهاد نوشتن کتاب‌هایی با موضوع مشاغل بازار، ویژۀ کودکان به سفارش محمد عیدی، ریاست سابق موزۀ عصارخانۀ شاهی و رئیس و معاون فعلی سازمان فرهنگی، اجتماعی، ورزشی شهرداری اصفهان، به بنده داده شد و در ادامه این همکاری توسط مدیران بعدی این مجموعه آقایان مصطفی حیدری و محمد معماریان ادامه پیدا کرد.
شیرین بدرلو تصریح کرد: در فاز اول با انتخاب شش شغلی که ویژگی بصری بیشتری داشتند کار نوشتن داستان‌ها را آغاز کردم و کوشیدم تا جنبۀ قصه گویی را بر معرفی ارجحیت دهم و آموزش این مشاغل را به گونه‌ای با داستان بیامیزم که کودکان در پایان داستان، ناخودآگاه با آن شغل آشنا شده و به تحقیق و بیشتر دانستن در مورد آن ترغیب شوند.
وی با اشاره به مشاغلی که در این مجموعه به آن‌ها پرداخته شده اظهار کرد: عصاری، قالیبافی، عطاری، کاشی‌کاری، مسگری و آهنگری، شغل‌هایی است که در این مجموعه داستان به معرفی آن پرداخته و با توجه به شیرازه و اصل هر یک از این مشاغل، داستانی را حول محور آن نوشته‌ام.
این نویسنده ادامه داد: آنچه در قالیبافی ایرانی اهمیت دارد بحث رنگ است و به همین دلیل در داستان قالی از رنگ، در داستان عطاری از بو و در داستان مسگری از صداهایی که در بازار مسگران شنیده می‌شود بهره برده‌ام. در قصۀ مربوط به شغل کاشی‌کاری نیز، کاشی معرق را که خاستگاه آن شهر اصفهان است مبنا قرار داده و طی روند داستان به این مسئله اشاره کرده‌ام که چگونه این کاشی های پازلی در کنار هم جمع می‌شوند و گنبدی مثل گنبد مسجد امام اصفهان را می‌سازند.
وی افزود: متاسفانه شغل آهنگری از جمله شغل‌هایی است که رو به فراموشی رفته و کوره‌های آهنگری هم اکنون خاموش هستند، بازار آن نیز از حالت سنتی خود خارج شده است. امیدوارم که با نوشتن این داستان و معرفی این شغل به کودکان بتوانیم احیاگر این حرفۀ کهن ایرانی در آینده باشیم.
بدرلو در خصوص تالیف فاز دوم مجموعه داستان مشاغل بازار خاطرنشان کرد: نوشتن داستان "لحاف دوزی" از فاز دوم این مجموعه به پایان رسیده و اکنون در مرحلۀ تصویرگری قرار دارد. در سری دوم، هم به لحاظ قصه گویی و هم در بحث تصویرگری تغییراتی را ایجاد کرده‌ایم.
وی که سابقۀ فیلم‌نامه نویسی چند فیلم کوتاه را نیز در کارنامۀ خود دارد در خصوص وضعیت فعلی این مجموعه داستان گفت: این شش جلد کتاب بعد از تایید توسط استاد جمشید خانیان، یکی از نویسندگان مطرح کودک و نوجوان کشور، از سوی سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی اصفهان منتشر شد و به تازگی نیز هر شش جلد این مجموعه در سامانۀ رشد ثبت و مورد تایید آموزش و پرورش قرار گرفته است. آیین رونمایی از این مجموعه داستان نیز قرار است بهمن ماه سال جاری در نمایشگاه کتاب اصفهان برگزار شود.
بهره گیری از عناصر بومی اصفهان در تصویرگری
تصویرگر فاز اول این مجموعه داستان در گفتگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: بنده با توجه به موضوع هر کتاب از تکنیک‌های مختلفی برای تصویرگری آن بهره بردم. در داستان عصاری به دلیل داشتن پرسپکتیو، برای نشان دادن بافت سنتی از کلاژ و مقوای کاغذی و در داستان عطاری که با بوهای مختلف سر و کار داشت، از تکنیک آبرنگ که حالت پخش شدن بو را در خود داشت استفاده کردم.
سیمین بدرلو ادامه داد: در مسگری نیز از رنگ های اکریلیک و در قالیبافی به دلیل تخیلی بودن طرح‌های آن از آبرنگ استفاده کردم. تکنیکی که در کاشی‌کاری به کار برده شد نیز ترکیب اکریلیک و آبرنگ بود و بر رنگ لاجوردی و آبی که شاخصه و نماد کاشی‌کاری اصفهان است در تصویرگری این داستان تاکید داشتم.
وی افزود: آنچه که در وهلۀ نخست در شغل آهنگری بیشتر به نظر می‌آید گرمای آتش است، به همین دلیل در طراحی تصویر این داستان رنگ‌های گرم و تیره را به کار بردم.
بدرلو استفاده از عناصر بومی اصفهان و ایران را یکی از مهمترین ویژگی‌های تصویرگری خود برای این مجموعه دانست و گفت: استفاده از طرح‌هایی مثل گل و مرغ و لچک و ترنج که بیشتر مربوط به اصفهان است همچنین توجه به جزییاتی مثل اشکوب دوم مسجد جامع عباسی که طرح یک لک‌لک را دارد در تصویرگری کتابی که به شغل قالیباقی و کاشی‌کاری می پردازد، مد نظر قرار دادم و با عکاسی از بازار، سعی کردم تصاویری تخیلی اما شبیه به واقع از آنچه که وجود داشت به کودکان ارایه بدهم.
وی خاطرنشان کرد: تصویرگری داستانی که به شغل عطاری می‌پرداخت یکی از سخت‌ترین مراحل کار بود. به جهت راکد بودن بازار آهنگران، گفتگوهایی را با آهنگران کهنه کار انجام دادم تا بتوانم فضای سنتی بازار آهنگری را به درستی ترسیم کنم و استفاده از رنگ های شاد و زنده را به دلیل گروه سنی هدف این کتاب در صدر توجه قرار دادم.
قصه، یکی از کارآمدترین ابزارهای آموزش غیر مستقیم است. بهره بردن از آن، در معرفی مشاغل سنتی، به کودکانی که امروزه جز دکتر شدن، آیندۀ شغلی دیگری را برای خود تصور نمی کنند رویه ای نیکوست که این شغل های سنتی را از قصه شدن صرف، نجات خواهد داد.
نظر شما