به گزارش ایمنا، امروزه اقتصاد خلاق که با دانش اقتصاد و تکنولوژی‌های نوین مرتبط است و می‌تواند سه موضوع اصلی صنایع خلاق، طبقه خلاق و شهرهای خلاق را دنبال کند؛ مورد توجه دانشمندان رشته‌های مختلف اعم از اقتصاد، فرهنگ، توسعه اقتصادی و نوآوری قرار گرفته است، در این بین صنایع خلاق پدیده‌ای خاص در اقتصاد مدرن به شمار می‌رود که به مرور زمان در حال گسترش است.
امروزه برخی از شهرهای بزرگ دنیا سیاست‌های صنایع خلاق را برای پیشرو شدن در این صنعت مشخص می‌کنند و اصفهان نیز تصمیم دارد به جرگه آنها بپیوندد، زیرا در اصفهان در این زمینه پتانسیل و ظرفیت بالایی دارد به طوری که نزدیک به ۲۰۰ رشته صنایع دستی در این استان موجود است. در این راستا به تازگی طرح صنایع خلاق در شورای شهر مطرح شده تا به این ظرفیت مهم اصفهان بیشتر رسیدگی شود.
به منظور آگاهی هر چه بیشتر از زوایای مختلف توسعه صنایع خلاق شهر اصفهان، گفت و گویی را با «مهدی مقدری- سخنگو و عضو کمیسیون حمل و نقل، محیط زیست و فناوری اطلاعات شورای شهر اصفهان» انجام داده ایم که مشروح آن را در ادامه می خوانید:
منظور از صنایع خلاق چیست؟
صنایع خلاق در دنیا تعریف مشخصی دارند، فعالیت‌هایی که ریشه در خلاقیت و استعداد فردی داشته و پتانسیل خلق ثروت و ایجاد اشتغال از طریق تولید و بهره‌برداری از مالکیت معنوی دارند، را شامل می شود؛ صنایع خلاق در واقع شکلی از رونق‌بخشیدن به اقتصاد فرهنگ و هنر و حوزه‌های مرتبط با آن است.
سازمان آنکتاد در دنیا یک تقسیم‌بندی از زیرمجموعه‌های صنایع خلاق دارد و آنها را شامل ۴ رسته در بخش‌های میراث، هنرها، رسانه و خلاقیت‌های کاربردی می‌داند. در بخش میراث بخشی به مکان‌های فرهنگی از جمله موزه‌ها، کتابخانه‌ها و نمایشگاه‌ها و بخشی هم در ارتباط با هنرهای سنتی از جمله صنایع‌دستی، جشن‌ها و جشنواره‌ها اطلاق می‌شود.
در بخش هنر، هنرهای تجسمی و نمایشی و در بخش رسانه حوزه‌های سمی و بصری، سینمای نوین، انتشارات و رسانه‌های مکتوب دیده می‌شود، بخش خلاقیت‌های کاربردی نیز شامل مُد، گرافیک، جواهرات، اسباب‌بازی و تبلیغات است. این مجموعه، صنایع خلاق را تشکیل می‌دهد و با توجه به اینکه اصفهان در تمام بخش‌های یادشده پتانسیل و استعدادهای فردی و تاریخی دارد، تمام هدف این است که از طریق صنایع خلاق رونقی به بازار و کسب و کار اهالی فرهنگ و هنر و صنایع‌دستی شهر اصفهان دهیم.
چرا تاکنون به موضوع توسعه خلاق شهر اصفهان پرداخته نشده است؟
از ابتدای دوره پنجم شورای شهر، مرکز پژوهش‌های شورا به ریاست دکتر خسروی و کارشناسان آنها سعی کردند به برخی موضوعات و مقولاتی که شهر اصفهان به واسطه آنها به یک برند و شهری دارای پتانسیل‌های بالقوه تبدیل شده، بپردازند تا بدانند چطور می‌توان فضای کسب و کار را در این زمینه رونق بخشید.
یکی از این راهکارها که در دو کمیسیون اقتصادی و فرهنگی به اتفاق آراء تصویب شده طرح توسعه صنایع خلاق شهر اصفهان است که هفته آینده مرحله نهایی خود را در صحن علنی شورای اسلامی شهر پشت سر خواهد گذاشت.
با توجه به گستردگی رشته‌ها در زمینه صنایع خلاق، چه اهداف دیگری دنبال می‌شود؟
قبل از اینکه اهداف این طرح را بیان کنم، پیش مقدمه‌ای لازم است بیان شود و آن اینکه اصفهان امروز با دو صنعت فولاد و سنگ حرف اول را در اقتصاد کشور می‌زند، این دو صنعت در عین حال که دوران رونق را سپری کرده‌اند، در بخش‌های زیست‌محیطی و اثرات ناشی از توسعه، استان اصفهان را به سمتی بردند که امروزه در عین‌حالی که آینده روشنی از این صنایع نداریم، آلایندگی آنها اصفهان را در وضعیتی نگران‌کننده، قرار داده است.
اینکه چرا طرح صنایع خلاق را به عنوان طرح‌های اولیه در شورا مطرح کردیم، با توجه به پیش‌بینی کارشناسان مرکز پژوهش های شورا، به‌زودی وارد دوران رکودی در صنایع سنگ و فولاد خواهیم رفت، از این رو باید طرح‌های پشتیبان را برای رونق و ثروت‌آفرینی شهر در نظر بگیریم؛ بر این اساس طرح توسعه صنایع خلاق درصدد تقویت ظرفیت‌های موجود و استفاده هر چه بیشتر از هنرمندان شهر است.
یکی از مهمترین اهداف آن، ایجاد اشتغال است، بسیاری از مردم اصفهان ریشه در فرهنگ و هنر و صنایع‌دستی دارند که می‌تواند نسل به نسل منتقل شود، در شورا قصد داریم به واسطه طرح صنایع خلاق، برای اصفهان تولید ثروت کنیم، زیرا رونق بخشی به صنایع‌دستی و هنری اصفهان، آلودگی و آثار مخرب زیست‌محیطی ندارد و فعالیت آنها مبتنی بر هوش، هنر و استعدادهای افراد است.
طی دو دهه گذشته شنیدیم بسیاری از هنرمندان، اصحاب هنر و صنایع‌دستی اصفهان به امید کسب و کارهای بهتر به پایتخت یا حتی خارج از کشور مهاجرت کردند، بنابراین با ارایه این طرح در نظر داریم از سرمایه‌های فرهنگی و هنری شهر اصفهان حفاظت کنیم، این سرمایه‌های انسانی به واسطه تقویت و رونق فرهنگ و هنر در شهر اصفهان حفظ می‌شوند و در نهایت درآمدهای پایدار برای شهر افزایش می‌یابد.
چه راه حلی دارید تا هنرمندان محصولات خود را گسترده‌تر عرضه کنند و پیشرفت داشته باشند؟
تاکنون به صورت متمرکز در کشور کاری انجام نشده تا هنرمند هنگام تولید اثر با آرامش خاطر و بدون دغدغه از فروش محصول، کار کنند. طرح صنایع خلاق در پنج سرفصل سیاست‌ها و اقداماتی را تنظیم کرده که مدیریت شهری را مکلف می‌کند در این مسیر حرکت کند؛ یکی از این سرفصل‌ها، زیرساخت‌هاست.
شورای شهر به دنبال توسعه بستر و فضاهای فعالیت صنایع خلاق است اما در حال حاضر در اصفهان بستری برای برخی پتانسیل‌ها وجود ندارد، نیروی انسانی و استعداد وجود دارد اما بسترهای فروش لازم را نداریم.
در بخش زیرساخت‌ها شهرداری را مکلف می‌کنیم نسبت به ایجاد فضای مناسب در برخی میادین و پارکها به منظور عرضه فرایندهای تولید فروش صنایع خلاق شهر به گردشگران، ایجاد فروشگاه های هنری با همکاری بخش خصوصی در داخل و خارج از کشور، ایجاد نمایشگاه‌های تخصصی عرضه آثار صنایع خلاق در داخل و خارج کشور اقدام کند.
مشکلی که وجود دارد این است که هیچ نهادی متولی نیست و اگر هنرمند اصفهان اثری هنری، صنایع‌دستی، فیلم یا آثار تجسمی تولید کرده باشند، دیپلماسی برای فروش این آثار وجود ندارد بنابراین باید بازارهای هدف را شناسایی کرد تا بتوانیم برند اصفهان در ارتباط با صنایع خلاق را به گوش جهانیان برسانیم.
تنها مرجعی که در اصفهان محل عرضه محصولات هنرمندان اصفهان شده، بازار میدان امام(ره) است در حالی که آنجا هم فقط صنایع‌دستی عرضه می‌شود اما صنایع خلاق تنها صنایع‌دستی نیست بلکه قرار است تولیدات نقالی، هنرهای تجسمی، کاریکاتور، مجسمه، نقاشی و ... در این محور عرضه شود. در این راستا قرار است چهارباغ عباسی به محور فرهنگ و هنر شهر اصفهان تبدیل شود.
برای ظرفیت‌سازی چه اقدامی انجام شده است؟
اقداماتی که در این بخش انجام خواهیم داد این است که شهرداری به برگزاری دوره‌های آموزشی صنایع خلاق ورود پیدا نکند؛ در ماه‌های گذشته به این چرایی رسیدیم که کلاس‌های موازی شهرداری بازارهای آموزشی را دچار رکود کرده چون شهرداری با پرداخت یارانه کلاس‌ها را برگزار می‌کند در حالی که اساتید و هنرمندان که بازارشان را خود تامین می‌کنند، مشتری ندارند.
در واقع درصدد هستیم کاهش تصدی‌گری شهرداری در این بخش اتفاق افتد، شهرداری باید برای مؤسسات آموزشی جوایزی در نظر بگیرد تا چنانچه در بخش‌های فرهنگی، هنری و صنایع‌دستی نخبگانی تربیت شدند و در جشنواره‌ها تبدیل به برند شدند، از آنها به شایستگی تقدیر شود.
شهرداری همچنین می‌تواند با بسته‌های تشویقی برای بخش خصوصی ایجاد انگیزه، رقابت و رونق کسب وکار کند و امثال فرشچیان، اصغر فرهادی و سایر هنرمندان را به جامعه تحویل دهد.
در بخش فرایندی و نهادی روابط بین‌الملل شهرداری اصفهان از نقش خموده ای که در این سالها داشته، تبدیل به نهاد دیپلماسی فرهنگی، هنری و اقتصادی اصفهان شود تا در شهرهای خواهر خوانده نمایشگاه‌ها، فروشگاه‌ها و رویدادهای صنایع خلاق را هدف گذاری و در این مسیر از هنرمندان اصفهانی استفاده کند.
دنبال هستیم فرهنگسراهای شهرداری و خانه‌های فرهنگ که در گذشته کارآیی چندانی نداشته را به اتحادیه‌ها و بخش‌های خصوصی واگذار کنیم تا پویا شوند و در عین حال بخشی از هزینه‌های هنرمندان کاهش پیدا کند؛ باید بتوانیم از نظرات هنرمندان صنایع خلاق برای سیاست‌گذاری استفاده کنیم.
در بخش عرضه و تقاضا، اقداماتی که انجام خواهیم داد، ایجاد بازار متمرکز تامین مواد اولیه است، امروزه با بخش‌های سرگردان برای هنرمندان مواجه هستیم چرا که آنها سندیکایی برای تامین مواد اولیه ندارند.
توسعه صنایع خلاق شهر اصفهان در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
این طرح در دو کمیسیون اقتصادی و فرهنگی ۱۰ نفر از نمایندگان شورا تصویب و در جلسه آینده شورا نهایی خواهد شد و به‌زودی به شهردار برای اجرای بندها و مفاد آن ابلاغ می شود.
چنانچه شهروندان نظر، پیشنهاد، انتقاد یا طرحی برای سیاست ها دارند، می‌توانند به مرکز پژوهش‌های شورای شهر واقع در میدان بزرگمهر، ساختمان مرکزی شورا مراجعه و اعلام نظر کنند.
صنایع خلاق به واسطه داشتن ویژگی‌های مثبت، چالاکی و خلاقیتی که دارد، می‌تواند در شهر اصفهان شرایط رقابتی خوبی ایجاد کند. تاکنون هیچ نهادی برنامه‌ای نداشته که یک شهر را پایلوت توسعه صنایع خلاق خود قرار دهد، بنابراین می‌توانیم اقتصاد شهر را متحول کنیم زیرا قدرت انتقال پیام اصفهان در صنایع خلاق بی‌نظیر است.
نظر شما