به گزارش گروه علم وفناوری خبرگزاری ایمنا، یبوست در طب سنتی یکی از «امّ الامراضی» محسوب می شود که می تواند در ایجاد هر بیماری دخیل باشد و لذا یکی از اصول مهم درمان هر بیماری ها، درمان یبوست است؛ چنانکه در اکثر درمان های طب سنتی، درمان یبوست به عنوان یکی از اصول اولیه ذکر شده است.
علل بروز این عارضه ممکن است رژیم غذایی نامناسب، برهم خوردن تعادل هورمونی، اثر جانبی داروهای مصرفی و یا آناتومی بدن باشد.
امروز در ارتباط با راهکارهای پیشگیری و درمان یبوست از دیدگاه طب سنتی، گفتگویی را با «متخصص طب سنتی» انجام داده ایم که مشروح آن در ادامه از نظرتان می گذرد:
یبوست یکی از مشکلات شایع است، از نظر طب سنتی چه تعریفی دارد؟
یبوست مشکل شایعی است که در جوامع مختلف، افردد زیادی به آن مبتلا می شوند، به طوری که ۲۷ درصد مردم این مشکل را در زندگی تجربه می کنند.
بر اساس آمارهای اعلام شده حدود ۷ درصد مردم یا به روایتی یک هفتم جمعیت جهان به طور مزمن از این مشکل رنج می برند.
طبق آمارها، یک درصد تا دو درصد مراجعات به پزشکان به خاطر مشکل یبوست است؛ البته باید به این نکته هم اشاره کنم که شیوع یبوست در خانم ها ۳ برابر آقایان است.
ابن سینا اعتقاد دارد که به ازای مصرف هر وعده غذایی، شکم باید یک بار کار کند، اما این تعریف، در عمل، برای اکثر مردم این زمانه، یک ایده آل است که دسترسی به آن چندان آسان نیست و به همین جهت ما می پذیریم که روزانه دو مرتبه دفع مدفوع، حداقّل آن چیزی است که می توان از یک فرد سالم با رژیم غذایی امروزی انتظار داشت.
دفع مطلوب، دفعی است که به آسانی و بدون هر گونه درد و ناراحتی انجام شود و پس از آن، شخص، احساس سبکی، راحتی و خالی بودن روده ها را تجربه کند، قوام مدفوع نیز نه زیاد سفت باشد و نه زیاد شل؛ و به لحاظ وزنی نیز تقریبا معادل غذای مصرف شده باشد.
بنابراین تعریف نهایی قابل قبول برای این که بپذیریم کسی یبوست ندارد این است که حداقل روزی دو بار، آن هم به آسانی، دفع مدفوعی با قوام و حجم متناسب داشته باشد.
شیوع این مشکل در کودکان چگونه است؟
در کودکان یبوست به خصوص در سال های اخیر به دلیل بی تحرکی و تغذیه ناسالم آنها به ویژه مصرف فست فودها باعث شیوع بیشتر یبوست شده است.
دلایل ایجاد یبوست جدا از تغییر شیوه زندگی، چه موارد دیگری است؟
یبوست معمولاً به ۲ دسته تقسیم بندی می شود که یک دسته عملکردی و دسته دیگر یبوست ثانویه است.
۹۰ درصد یبوست ها عملکردی هستند که به نوعی می توان گفت راهکارهای پیشگیری دست خود افراد است.
کم تحرکی، مصرف اندک مایعات، مصرف بیش از حد برنج که قوت غالب مردم شده است و در حال حاضر کمتر خانواده ای است که مصرف ۲ بار برنج در روز نداشته باشند در ایجاد یبوست مؤثر است.
تنبلی روده در افراد میانسال را چگونه باید برطرف کرد؟
در افراد میانسال از دیدگاه طب سنتی با افزایش سن چون سردی و خشکی بدن افراد زیاد می شود، این مشکل به وجود می آید، ضمن اینکه بیماری دیابت باعث اختلال در عملکرد اعضای مختلف بدن از جمله روده می شود و باعث می شود مواد زائد بدن آنگونه که باید، دفع نشود.
توصیه کلی این است که افراد مغز گردو و انجیر را استفاده کنند؛ از داروهای گرم و تر گیاهی همچون تخم کتان و شنبلیله استفاده کنند.
از دیدگاه طب سنتی مزاج فرد هم بسیار مهم است، البته اگر مشکل حادتری وجود داشته باشد افراد می توانند به درمانگاه طب سنتی واقع در بیمارستان امین اصفهان مراجعه کنند تا بررسی های بیشتری برای درمان انجام شود.
برخی افراد برای رفع یبوست مُلَیِن استفاده می کنند، آیا مصرف ملین ها می تواند در دراز مدت اثرات معکوس در سیستم گوارش داشته باشد؟
بله، در فرایند درمان یبوست، اولین گام رفع اختلالات زمینه ای است اما برای رفع هر گونه یبوستی نمی توان از ملین ها استفاده کرد چرا که مصرف بیش از حد ملین ها آسیب زا و ایجاد تنبلی روده را سبب می شود.
توصیه می شود افراد مصرف مایعات را افزایش داده و دفع منظم داشته باشند.
مصرف سبزیجات از جمله اسفناج، تره، کاهو نیز می تواند موثر باشند.
راهکار دیگر اینکه افراد می توانند ۲ قاشق غذاخوری روغن بادام شیرین را همراه با یک استکان آب هنگام خواب مصرف یا از نان های سبوس دار استفاده کنند.
آیا روغن های دیگری هم وجود دارند که به دفع راحت کمک کنند؟
روغن هایی که در طب سنتی به مصرف آنها توصیه می شود، روغن زیتوان و روغن کنجد است اما بهترین روغن، روغن زیتون است چرا که وغن کنجد برای افراد باردار با توجه به اینکه انقباض رحم را به همراه دارد، توصیه نمی شود.
چه راهکارهایی برای درمان یبوست پیشنهاد می کنید؟
برای درمان یبوست روغن مالی شکم، پهلو و مثانه با روغن زیتون هر شب قبل از خواب مفید است (این مورد برای خانم های باردار به هیچ عنوان مجاز نمی باشد)، صبح ناشتا یک قاشق غذاخوری خاکشیر در یک لیوان آب جوش با عسل میل شود، مصرف روزانه ۳ قاشق روغن زیتون خالص (با چند قطره لیموترش) داشته باشند، دو ساعت بعد از صبحانه و عصر نیم لیوان از دم کرده مغز فلوس همراه با گل سرخ میل شود، عدم مصرف مایعات بین غذا و بلافاصله بعد از غذا برای درمان یبوست بسیار لازم است.
در مقابل اگر موز، بادمجان، عدس، ماهی، ماکارونی و لازانیا. قهوه، نسکافه و چای، ماست و دوغ، هندوانه و قارچ، ترشی، سماق، گوشت گاو و نان فانتزی استفاده نشود، بهتر است.
اگر یبوست درمان نشود، چه عوارضی می تواند برای فرد مبتلا ایجاد کند؟
شایع ترین عوارض آن می تواند بواسیر و عوارض روانی باشد زیرا فرد احساس رضایت از دفن ندارد و مشکلات عدیده ای مثل دل درد برای او ایجاد می شود.
بسیاری ازسردردهای شایع به دلیل یبوست اتفاق می افتد.
از دیدگاه طب سنتی فردی که مزاج گرم دارد، بیشتر دچار یبوست می شود یا افراد دارای مزاج سرد؟
افرادی که مزاج سرد و تر دارند یا به اصطلاح بلغمی مزاج ها، از یبوست بیشتر رنج می برند؛ امکان اینکه افراد دارای مزاج گرم و خشک هم مبتلا به یبوست شوند، وجود دارد که در این مواقع مصرف اسفرزه را توصیه می کنیم.
در افرادی که مزاج سرد و تر دارند مصرف چیزهایی که تُندتر هستند از جمله دارچین و زنجبیل توصیه می شود.
برای درمان یبوست باید بهترین و ساده ترین موارد را دنبال کنیم چون ۹۰ درصد علل یبوست عملکردی است.
نظر شما درباره مصرف ترانجبین چیست؟
ترانجبین هم برای درمان یبوست توصیه می شود که می توان به صورت تنها و یا همراه با شیر خشت مصرف کرد.
چه توصیه ای به خوانندگان دارید؟
مردم باید سبک زندگی خود را تغییر دهند، تغذیه منظم و سالمی داشته باشند، از غذاهای سنتی مامان پز بیشتر استفاده کنند وکمتر به سراغ مصرف فست فودها بروند و ورزش و تحرک را از یاد نبرند.
نظر شما