به گزارش ایمنا، اما اینکه این سخنان تا چه حد جامه عمل بپوشند و راهکارهای ارائه شده در کجا و به چه شکل بر ترغیب مردم بی تفاوت به مطالعه در کشور اثر بگذارند حرف دیگری است.
اینک به همین بهانه به سراغ رئیس واحد شفاهی حوزه هنری رفته ایم تا نظر او را درباره موضوع کتاب و کتاب خوانی جویا شویم.
حجت الاسلام سعید فخرزاده ضمن انتقادی که به مدیران فرهنگی در حوزه تولید رمان و داستان دارد، معتقد است اگر مدیران فرهنگی مطالعات گسترده در حوزه کتاب و رمان داشته باشند و بیشتر در کلاس های آموزشی حضور پیدا کنند، نوع نگاهشان به مقوله تولید رمان و داستان تغییر می کند.
او با اشاره به اینکه فعالیت های بیشماری که در حوزه ادبیات دفاع مقدس شکل گرفته، در هیچ رشته هنری دیگری صورت نگرفته است، اظهار داشت: ما در حال حاضر در شاخه خاطره‌نویسی و داستان نزدیک به ۱۰ هزار جلد کتاب به چاپ رسانده‌ایم.
وی چاپ ۱۰ هزار جلد کتاب در حوزه خاطرات دفاع مقدس را نتیجه ۴۰ سال فعالیت می داند و بیشترین سرعت کار در این باره را مربوط به سال‌های بعد از دفاع مقدس برمی شمرد.
حجت الاسلام فخرزاده با اشاره به اینکه بعد از دوران دفاع مقدس اشتیاق بیشتری نسبت به ادبیات جنگ به وجود آمده افزود: به همین منظور احساس می‌شد باید فضای جبهه و جنگ را به نسل امروز منتقل کنیم چون یک فضای دلنشین و جذابی بود که علی‌رغم تهدیداتی که در جبهه برای همه رزمنده‌ها بود اما جذابیت‌های دیگری نیز وجود داشت.
مدیر واحد تاریخ شفاهی حوزه هنری تاکید کرد: پس از اتمام دوران دفاع مقدس فضای جامعه نسبت به فضای جبهه عقب‌تر بود و احساس می شد باید الگو و خلوص دفاع مقدس به جامعه منتقل شود، به همین خاطر نیازمند این بودیم که رزمندگان و فرماندهان جنگ فرهنگ شهادت طلبی را به نسل امروز منتقل کنند.
فخرزاده ادامه داد: تقریباً همه کشورهای منطقه به نوعی درگیر مسئله جنگ بین ایران و عراق بودند، بنابراین توجه به موضوع جنگ بیشتر احساس می‌شد و تقاضای مردم باعث شد بحث تولید سرعت پیدا کند و ما امروز بیش از دوران دفاع مقدس تشنگی احساس می‌کنیم و تلاش برای انتشار کار وجود دارد.
کار بزرگ نیازمند سرمایه گذاری عظیم است
حجت الاسلام فخرزاده در پاسخ به این سوال که در این حوزه برای تولید کار قوی نیاز به چه ابزاری است گفت: قطعاً برای تولید کار قوی و پُرمحتوا نیاز به تعمق، تحقیق و مطالعه بیشتری است.
وی افزود: حداقل فرایند تولید یک کتاب این است که خاطرات یک فرد را ضبط، پیاده سازی، ویرایش و سپس منتشر کنیم که این ابتدایی‌ترین نحوه کار است، کارهایی که دراین عرصه جنبه تحقیقی دارند نیازمند پژوهش و ترکیب شدن هستند که زمان بیشتری می‌طلبید.
وی خاطرنشان کرد: کتاب‌هایی وجود دارند که حدود ۷ تا ۸ سال زمان بُرده اند تا فرایند تحقیق آنها به سرانجام برسد در حالی که کتاب‌هایی نیز وجود دارند که تالیف آنها طی ۲ تا ۳ ماه انجام شده است.
مدیر واحد تاریخ شفاهی حوزه هنری گفت: شاید به دلیل اینکه مسئولین فرهنگی توجه کمتری به انجام کارهای اساسی و عمیق دارند و سرمایه‌گذاری و تحمل لازم را ندارند کمتر کار ویژه‌ای در حوزه ادبیات داشته‌ایم، در حوزه رمان شاید تعداد کمی آثار قابل توجه داشته باشیم که در حد انتظار مقام معظم رهبری نیستند.
فخرزاده افزود: نسبت به اتفاقات، حماسه‌ها و عظمت‌هایی که در دفاع مقدس رخ داده است رمان‌های امروز آن قد و قواره را ندارند.
وی با اشاره به اینکه برای رسیدن به کار بزرگ نیازمند سرمایه‌گذاری عظیم هستیم افزود: «مصطفی عقاد» کارگردان فیلم محمد رسول الله (ص)، وقتی می‌خواهد چنین اثری تولید کند به هالیوود می‌رود و بهترین موسیقی‌دان، هنرپیشه‌ها و هنرمندان را انتخاب می‌کند و با هر هزینه‌ای آنها را به کار می‌گیرد و در نهایت یک کار خوب تولید می‌شود که با دیدن این اثر هیچ‌گاه بیننده خسته نمی‌شود. فیلم ماندنی، هزینه سنگین می‌طلبد.
کار ادبی فاخر، نیازمند تحقیقات گسترده است
این پژوهشگر تاریخ در ادامه به تحقیق در نوشتن کتاب ها اشاره کرد و افزود: همانطوری که اشاره کردم برای رسیدن به کار بزرگ نیازمند سرمایه‌گذاری عظیم هستیم اما اینکه باید هزینه و سرمایه‌گذاری شود و گروه‌های بزرگی برای تحقیق به وجود آید، چنین فهمی وجود ندارد، اگر می‌خواهیم کار ادبی قوی تولید کنیم، قطعاً باید تحقیقات گسترده‌ای انجام دهیم، حتی رمان نویس‌هایی که می‌خواهند بر اساس خلاقیت‌های ذهنی قصه‌ای را طراحی کنند، جزئیات و اطلاعات را از بیرون جمع‌آوری می‌کنند، در غیر این صورت قصه بر اساس واقعیت نگارش نمی‌شود و بر دل مخاطب نمی‌نشیند.
مدیر واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی گفت: برخی مواقع برای طراحی فرهنگ یک قبیله در نگارش رمان لازم است نویسنده در آن قبیله سال‌ها زندگی کند تا بتواند آن فرهنگ را به خوبی طراحی کند.
وی افزود: مگر می‌شود وقتی می‌خواهیم از دفاع مقدس رمان بنویسیم، نویسنده ما با این مقوله آشنا نباشد؟ نویسنده باید با رزمنده‌ها، مشکلات، تجهیزات، قدرت نظامی دشمن، قدرت نظامی خودمان و همه مسائل مرتبط آشنا باشد تا بتواند یک قصه ساده را در جبهه به تصویر بکشد که لازمه این مسائل اطلاعات است که برنامه ریزی درستی در این باره وجود ندارد.
دید فرهنگی، هنری و ادبی در مدیران وجود ندارد
فخرزاده در ادامه به تحمل کم مدیران در تولید آثار فرهنگی اشاره کرد و بیان داشت: ما انتظار داریم نویسنده با کمترین امکانات کار کند و بگوییم به ما ربطی ندارد شما فقط بنویسید. دید فرهنگی، هنری و ادبی در مدیران ما وجود ندارد، تا حدی که مدیران ما تحمل زمانی بیشتر از ۲ سال و یا هزینه‌ای بیش از ۱۰۰ میلیون تومان برای تولید یک اثر ادبی را ندارند.
وی افزود: اگر بگویید برای یک قصه ۱۰۰ میلیون تومان سرمایه‌گذاری لازم است تعجب می‌کنند در صورتی که به نظر من این رقم کم است و باید چندین برابر هزینه تحقیق انجام داد تا رمان نویس بتواند کار تولید کند.
وی با بیان اینکه هر اندازه که مدیران ما سرمایه‌گذاری انجام داده‌اند کار ادبی تولید شده است، اظهار داشت: امروز چشم‌اندازی برای نوشتن رمانی خوب درباره انقلاب وجود ندارد اما امیدواریم کارهایی که در دست تهیه است در سطح انقلاب اسلامی تولید شود.
وی با تاکید بر اینکه باید مدیران فرهنگی که یا مهندس هستند و یا نظامی، در کلاس‌های فرهنگی حضور پیدا کنند گفت: آنها باید از مقام معظم رهبری نگاه به مقوله فرهنگ را بیاموزند، کسی می‌تواند درباره رمان صحبت کند که حداقل ۱۰۰ عنوان رمان مطالعه کرده باشد، رقمی که رهبر انقلاب چندین برابر آن را مطالعه کرده‌اند.
این پژوهشگر تاریخ در پایان گفت: اگر مدیران فرهنگی چنین مطالعاتی داشته باشند نوع نگاهشان به مقوله تولید رمان و داستان تغییر پیدا می کند و درک بیشتری کسب می کنند، مدیران فرهنگی باید از گروه‌های مشاوره بهره‌مند شوند و اتاق فکر تشکیل دهند تا این اتاق فکرها بتوانند در مقوله فرهنگ قدم موثری بردارند./
نظر شما