به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، بازار واژه‌ای فارسی است که ریشه آن در زبان پهلوی بهاچار است به معنای مکان قیمت‌ها. واژه بازار تقریباً در هر زبانی که این نوع بازار در آن رایج باشد، کاربرد دارد.
بازار در بسیاری از شهرهای خاورمیانه و نیز در پاکستان و شبه قاره هند به مرکز تجاری اصلی شهر اطلاق می‌شود که از آن برای خرید و فروش و نیز برای مبادله کالا استفاده می‌شود، بازار شهرضا نیز یکی یکی از قدیمی ترین بازارهای ایران، است.
موسی ربانی – کارشناس تاریخ و مدرس دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، عنوان کرد: اگرچه سنگ نوشته ای درمورد تاریخچه ی بازار شهرضا دردست نیست، اما به دلیل اینکه بازار پیرامون مسجد جامع بنا شده است، تاریخچه احداث بازار را به همان دوره بنای مسجد جامع که مربوط به زمان سلجوقیان است نسبت می دهند، البته در ابتدای کار وسعت بازار تا این حد کنونی نبوده است.
وی تصریح کرد: در دوره صفویه این بازار به علت اینکه شهر شهرضا بر سر راه عراق و فارس قرار داشته و مرکز دادو ستد با ایلات قشقایی و بختیاری و تا حد زیادی با ساکنان مناطق دور مثل یاسوج و آباده بوده است یک مرکز تجاری پررونق به حساب می آمد.
این کارشناس تاریخ اظهار کرد: این وضع تا اوایل دوران پهلوی اول ادامه داشت و بازار شهرضا برخلاف امروز که بیشتر جنبه دکه های فروش مصارف روزانه مردم شهرضا را عهده داراست در زمان قدیم بیشتر جنبه تجاری داشته که وجود کاروانسراهای و تیمچه های باقی مانده موید این مدعا است.
ربانی گفت: تجار شهرضا برطبق اسناد موجود تا اوایل دوران پهلوی اول به عبارتی تجار بین المللی بوده اند و از هند و بمبیی گرفته تا شام و حلب و استامبول و بخارا و حتی مسکو مبادلات مستمر تجاری داشته اند.
وی اذعان کرد: اما متاسفانه در دهه های گذشته به دلایل گوناگون از توسعه و رونق بازار کاسته شده و نه دیگر از تجار سابق و نه حتی از صاحبان مشاغل ارزشمند همچون مسگران و آهنگران و خورجین بافان و چادربافان و نمدمالان و خراط ها خبری هست.
شاید تا اینجا دانستن این مقدار از پیشینه تاریخی شهرضا کافی باشد، اما این بنای کهن که بخش بسیار مهمی از هویت مردم شهرضا و حتی کشور است این روزها حال و روز خوبی ندارد، نه این دلیل که بحران‌های اقتصادی به کسبه آن هم سرایت کرده بلکه به این دلیل که بازار کهن شهرضا در آستانه ویرانی است و دست‌های امدادگری نیز که برای مرمت آن دراز شده بود گویا در میانه راه بازگشتند.
حرف‌هایی که هرگز آنگونه که گفته شد، اجرا نشد
در اواخر بهمن‌ماه سال گذشته بود که فریدون اله یاری در نشست ویژه مرمت بازار تاریخی شهرضا عنوان کرد: با توجه به اینکه شهرستان شهرضا در کنار یکی از اصلی‌ترین محورهای ارتباطی کشور قرار گرفته، از پیشینه تاریخی ارزشمندی برخوردار است.
وی اظهار کرد: با توجه به اهمیت ارتباطات در توسعه این شهرستان، بازار تاریخی این شهرستان همواره در طول تاریخ نقش مهمی در توسعه این شهر ایفا کرده است، به‌گونه‌ای که قدمت این بازار به سده پنجم هجری قمری می‌رسد.
مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان اضافه کرد: این بازار تاریخی که هم‌اینک بیش از یک کیلومتر طول دارد، در دوره‌های بعدی همچون صفوی و قاجار، گسترش یافته است.
مدیرکل میراث‌فرهنگی استان اصفهان بیان کرد: طرح مرمت این بازار بزرگ تاریخی را اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان تهیه کرده و این طرح قرار است با مشارکت اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان، اداره‌کل راه و شهرسازی و همچنین مسئولان شهرستانی از جمله شورای اسلامی شهر و شهرداری شهرضا در ۲ ماه آینده آغاز شود.
بر اساس این گفته مدیرکل میراث فرهنگی این طرح باید از اوایل امسال آغاز می‌شد اما اکنون پس از گذشت بیش از هشت ماه از ان جلسه هنوز خبری از اجرای این مصوبه نیست.
محسن گلابی – فرماندار شهرضا نیز در چهارم شهریورماه امسال در جمع خبرنگاران، با اشاره به اینکه چند پروژه فرهنگی، ورزشی در محلات مختلف شهرضا در آینده نزدیک کلنگ‌زنی می‌شود، عنوان کرد: پروژه مرمت بازار تاریخی با اعتبار ۲۰۰ میلیون تومان از اعتبارات ریاست جمهوری و تملک دارایی، مرمت مسجدخان و مسجد و بازارچه نو از جمله پروژه‌هایی است که به زودی آغاز می‌شود.
پروژه مرمت بازار تاریخی شهرضا در ردیف طرح های ملی
سمیه محمودی – نماینده مردم شهرضا در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: متأسفانه بازار تاریخی شهرضا در حال تخریب است اما به همت کسبه آن و مردم شهرضا همچنان پابرجا مانده است.
وی تأکید کرد: وضعیت ایمنی بازار شهرضا به شدت وخیم است و اگر حادثه‌ای در آن رخ دهد شاید پلاسکوی دیگری را شاهد باشیم.
نماینده مردم شهرضا در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: با ادارات میراث فرهنگی، راه و شهرسازی، اوقاف و شهرداری هماهنگی های زیادی انجام شد، حتی معاون پارلمانی سازمان میراث فرهنگی نیز از این محل بازدید و قول همکاری داد اما لازم است هماهنگی بیشتری برای آغاز طرح مرمت این بازار وجود داشته باشد.
محمودی با اشاره به اختصاص اعتباری بالغ بر یکصد میلیون تومان برای مرمت بازار شهرضا از سوی اداره راه و شهرسازی تأکید کرد: مرمت بازار شهرضا اعتباری بیش از ۱۲ میلیارد تومان نیاز دارد و اینگونه تخصیص‌ها دردی را درمان نمی‌کند.
وی گفت: از آنجا که اقدامات اساسی برای احقاق حق مردم شهرضا در این زمنیه انجام نشد به دنبال آن هستیم تا پروژه مرمت بازار تاریخی شهرضا در قالب پروژه‌های ملی تعریف شود تا اعتبارات کشوری برای آن اختصاص یابد.
محمدحسن شبانی – رییس اداره میراث فرهنگی شهرضا نیز در گفت و گو با خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، عنوان کرد: متأسفانه پروژه مرمت بازار تاریخی شهرضا تاکنون پیشرفتی نداشته و اقدامات انجام شده در این خصوص تنها در حد جلسات بوده است.
وی تصریح کرد: بزرگترین مانع در راه اجرای این طرح عدم اختصاص بودجه لازم است، ادارات میراث فرهنگی و راه و شهرسازی شهرستان اعتباراتی که مجموع آنها کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان است را برای این کار اختصاص داده اند اما مرمت بازار تاریخی شهرضا نیازمند اعتباری در حدود ۱۵ میلیارد تومان است.
رییس اداره میراث فرهنگی شهرضا تأکید کرد: بازار تاریخی شهرضا نیازمند تعمیرات کلی و اساسی است.
امید است مسئولان استانی همانگونه که دیگر پروژه‌های مرمت آثار تاریخی در برخی از شهرستانهای استان را در اولویت کاری خود قرار داده‌اند، به شهرضا هم نگاهی دلسوزانه‌تر داشته باشند تا این اثر منحصر به فرد تاریخی در این شهرستان همچنان زیبا و باشکوه باقی بماند.
نظر شما