قلندر متفکر تنبک‌نوازی

ناصر فرهنگ فر سال ۱۳۲۶ در تهران به دنیا آمد. پدرش تار و عمویش تمبک می نواخت. او طبع و قریحه خاصی در خوشنویسی و همچنین سرودن شعر و غزل داشت.

به گزارش ایمنا، در شعر متمایل به ایرج میرزا بود و اشعار طنز گونه ای از خود برجا گذاشت. او به ظرایف آوازی، گوشه ها و لحن های ردیف بسیار مسلط بود و در نواختن ضرب زورخانه، آواز به شیوه هایی چون «هنگامه خوانی» و «زورخانه خوانی» مهارت زیادی داشت. اونزد «حسین تهرانی» و استاد «محمد اسماعیل پیکره» آموزش تنبک را ادامه داد. او با مرکز «حفظ و اشاعه موسیقی»، رادیو و تلویزیون ملی همکاری داشت. همچنین با گروه های «موریس بژار» در بلژیک (شرب زورخانه ای)، «رابرت ویلسن» در نیویورک، «شیدا»، «عارف» به اجرا پرداخت. فرهنگ‌فر داشته های مقدماتی تنبک را نزد یکی از اقوام خود که شاگرد امیرناصر افتتاح تنبک نواز سرشناس دوران به شمار می‌رفت؛ فراگرفت، همین امر مقدمات دیدار وی با حسین تهرانی را برای او فراهم کرد. استعداد قابل ملاحظه استاد فرهنگ فر، استاد حسین تهرانی را مجاب می‌کند تا که وی را به شاگردی بپذیرد، وی مدت کوتاهی در نزد این استاد شاگردی کرد که در بالا بردن کیفیت نوازندگی و شکوفایی استعدادهای نهفته وی بسیار موثر بود، در این دوره ناصر فرهنگفر از داشته‌های اساتید به نامی همچون عبدالله دوامی، نور علی برومند و سیدحسن و سید حسین میرخانی بهره جست.علاقه استاد فرهنگ فر به شعر، ادبیات و خوشنویسی وی را به عنوان موسیقیدان آگاه به دیگر اقسام هنر مطرح کرد، وی در سرودن شعر و کار با قلم خطاطی نیز همچون نوازندگی تبحر داشت که همین امر سبب شد نوازندگی تحت تاثیر این هنرها قرار گیرد.

فرهنگ‌فر سال ۱۳۴۲ با آغاز کار مرکز حفظ و اشاعه موسیقی به عنوان مدرس ساز تنبک به فعالیت پرداخت، در این مدت وی با تلاش خود تاثیرات قابل توجه‌ای در شیوه نوازندگی ساز تنبک بر جای گذاشت، پس از حدود یک دهه فعالیت در این مرکز در سال ۱۳۵۰ وارد رادیو و تلویزیون شد و در برنامه‌های معروفی به نام گلهای تازه و گلچین هفته شرکت کرد.

این نوازنده در اواسط دهه ۵۰ با تاسیس گروه شیدا و پس از آن گروه عارف به عنوان نوازنده تنبک با این گروه‌ها شروع به همکاری کرد. ناصر فرهنگ فر نقش بسزایی در شکوفایی جریان موسیقایی این دو گروه ایفا کرد، چرا که فعالان عرصه موسیقی به تنبک تنها به عنوان سازی همراهی کننده در ارکستر نگاه می‌کردند که نوازندگی استاد فرهنگ فر در این گروه‌ها این ذهنیت را تا حدود بسیاری در بین اهالی موسیقی دگرگون کرد. از اجرای ادوار ریتمیک با تکنیک‌های غیرمرسوم می‌توان به عنوان برجسته ترین خاصیت نوازندگی این استاد بنام یاد کرد. شناخت وی از اوزان اشعار، خلاقیتش را در اجرای ادوار ریتمیک به همراه داشت، چراکه این دورهای ریتمیک وابستگی بسیاری به اشعار کلاسیک دارند.

استاد فرهنگ فر در عین حال که در تکنوازی ساز تنبک چیره‌دست بود ساده نواز بسیار عالی نیز بود، آثاری که از وی به جای مانده نشان می‌دهد درک ملودیک این نوازنده بالا بوده که به همین خاطر وی در گروه نوازی نیز موثر عمل می‌کرد. استاد بعد از دوران اوج که در آلبوم بسته نگار با تار محمد رضا لطفی تنبک نواختند، کم‌کم گوشه نشین شدند و به قول معروف خلوت گزیدند.

ناصر فرهنگ فر پس از یک دوره کناره گیری و انزوای کاری ۲۳ مرداد ۱۳۷۶ در۵۰ سالگی چشم از جهان فروبست. وی در آثاری چون بیداد، آستان جانان و راست‌پنجگاه با استاد محمدرضا شجریان همکاری کرده بود.

کد خبر 315126

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.