به گزارش خبرنگار ایمنا، در این مراسم دکتر یدالله کابلی ضمن ایراد سخنانی درباره اهمیت و جایگاه هنر در ایران گفت: در سرزمین ما خوشنویسی در طول تاریخ جدای از گوناگونی شیوه ها و اقلامی مانند ثلث، ریحان، رقاع و نستعلیق، خط شکسته خطی است که به عنوان آخرین پدیده خوشنویسی دستاورد ذوق و خلاقیت هنرمندان ایرانی است.
وی ادامه داد: به واقع باید گفت هنر هرگز ماه و سال پیدایی نداشته به دلیل آنکه هنر در بستر زمان سیر تکاملی پیدا می کند و اگر اطلاق می شود بنام شفیعا چون نمونه های آن بسیار کم ولی بسیار بالنده است. وقتی نگاه می کنیم به خط شفیعا که بسیار نادر است به قدری این اثر متعالی است که در عین حال که هیچ گونه شکل و شمایل این شیوه که ما در مکتب درویش عبدالمجید طالقانی می بینیم، وجود ندارد و یک خط بسیار ابتدایی ولی بسیار منسجم است که نشانگر آن است که با چه توانمندی و با چه اندوخته هنری و سیر و سیاحتی که در جامعیت خوشنویسی وجود داشته، پدید آمده است.
او درباره درویش عبدالمجید طالقانی گفت: او از مهران طالقان به شیراز می آید و با توجه به ذوق ادبی و هنری خود و اینکه شاعر و عارف بوده مجذوب تمام فضلا و ادبا و کسانی که به ایشان عنایتی داشته اند شده و به کار خوشنویسی پرداخت. در دو سه سال خط نستعلیق را آنچنان می نوشته که بدون اغراق گفته اند که مانند میر می نویسد. وی خط نستعلیق را که شیوه شفیعایی بوده تقلید می کرده و می نوشته و به قدری متعالی است که شاید عیار هندسه کلمات و حروف را در کتابت حضرت میر می توان دید و می توان قضاوت کرد که کتابت خط نستعلیق را که نقطه آغازین خط شکسته است را هم پای میر می نوشته است.
او با اشاره به اینکه هنر خوشنویسی با توجه به اینکه به ثبت و ضبط مفاهیم اخلاقی، اجتماعی و حتی سیاسی می پردازد و نقش بسیار گستره ای را در حفظ این مجموعه ارزش ها در سرزمین ما ایفا کرده، عنوان کرد: تا قبل از صنعت چاپ هر اثری باید نوشتاری و تکثیر می شد و در چنین فضایی خط شکسته تنها به قصد سرعت نوشتن پدیدار شد. ولی این یک بهانه بود برای ظهور و بروز یک پدیده استثنایی در تاریخ خوشنویسی ایران و درویش عبدالمجید طالقانی نابغه ای بی بدیل در این هنر می شود و به قدری در سیر تکاملی و سیر زیباشناسی پیش می رود و خط شکسته را به جایگاهی می رساند که بعد از درویش عبدالمجید طالقانی تمام کسانی که جز سرشناسان و چهره های زبده خط شکسته بودند همگی سر بر آستان بی چون خلاقیت های درویش گذاشته اند.
او تاکید کرد: ما اگر بخواهیم خط نستعلیق را از میرعلی تبریزی که واضع خط نستعلیق است و میرزای کلهر ببینیم هیچ تحول اساسی و تازه ای در پیدایش هندسه و کلمات نستعلیق شاهد نیستیم و مطلب تازه ای به مجموعه متعالی خط نستعلیق توسط زبده گان خط نستعلیق شاهد نیستیم در حالیکه خط شکسته یک دنیای گسترده در قطعه پردازی ها وجود دارد و دریای بیکران از ذوق و قریحه و ترکیب بندی بدیع دارد که هر کدام فصل تازه است و به فصل بعد می پیوندد.
خط شکسته و ظهور آن در اصفهان
دکتر یدالله کابلی در ادامه درباره ظهور خط شکسته در اصفهان گفت: اگر صحبت از میرعماد حسنی و یا درویش عبدالمجید طالقانی است در اصفهان و در زمان دوران بلوغ و بالندگی و ارتباطات فرهنگی و هنری اصفهان در عصر صفویه است و توجه عمیقی که شاه عباس صفوی به عرصه هنری کرده و آنها در مکتب اصفهان به دوران متعالی و خلاقیت رسیدند.
او ادامه داد: همه هنرمندانی که در اصفهان بودند و از هر جایی که آمده بودند در مکتب اصفهان که جایگاه ارتباطات تنگاتنگ و تعامل هنر بوده توانستند در هر رشته ای رشد کنند و میرعماد حسنی در این شهر بهشت آسا و تاریخی توانست میرعماد حسنی شود و آثارش مرزها را درنوردد. همچنین باید به میرزا حسن اصفهانی، علی محمد شیرازی، محمدباقر سمسوری و میرزا غلامرضا اصفهانی ئر خط شکسته اشاره کرد.
او از غلامرضا اصفهانی به عنوان استادی نابغه و بزرگ یاد کرد و اظهار داشت: او به قدری محسور درویش و علاقه مند به خط شکسته بوده که در تمام آثاری که عرضه کرده بدون امضا است و به قدری برای درویش عبدالمجید طالقانی حرمت قائل بود که نام خود را از خط شکسته کنار گذاشت.
وی افزود: درویش عبدالمجید طالقانی جدای از مسئله شعر و ادبیات، نگرشی که به هنر و رسالتی که به خط شکسته داشته باعث شد که در هنگام تنگدستی و روزگار آشفته ای که در آن بوده، کوچکترین جراحتی در تلاش و کوشش وی دیده نشود و این بزرگ مرد تاریخ هنر خوشنویسی در چنین شرایطی عظیم ترین و برجسته ترین آثار را خلق کرد./
نظر شما