به گزارش گروه جامعه خبرگزاری ایمنا، عقربه های ساعت تند تند می گذرند، مادر بزرگ کنار پنجره نشسته و در روز گرم تابستانی به درخت انجیر وسط حیاط خیره می شود، صدای چهچه قناری های زیر در خت انجیر، گوش مادربزرگ را می نوازد، هرزگاهی هم نگاهی به نوه اش می کند که انگار اور را نمی بیند و همه دنیای او تبلتش شده، سرش را تکانی میدهد، آه سردی می کشد و شروع به ذکر گفتن می کند و ...
وحید ۱۶ سال دارد، برای بازی با هم سن و سالان خود به کوچه نمی رود، کنار مبل راحتی دراز کشیده ومرتب در حال بازی کردن هست و به قول مادربزرگش زندگی اش شده تبلتش، تعطیلات آخر هفته که می شود بجای همراهی با خانواده برای رفتن به پارک، گردش و تفریح، بازی با دوستان، تمام وقتش را برای بازی با تبلت و قهرمان شدن و چرخیدن در بازیها و صفحات شبکه های اجتماعی و اینترنت تلف می کند.
به روز بودن والدین و آشنایی کامل با فضای مجازی مهم است
اکثر والدین به فرزندان خود می آموزند که با افراد غریبه صحبت نکنند، در منزل تنها هستند در را به روی کسانی که نمی شناسند باز نکنند و فرد ناشناسی تلفن زد به او اطلاعات ندهند و موراد دیگر اما در عین حال برخی از این والدین تصمیم به خرید تلفن همراه و تبلت می گیرند و در مورد رایانه و بازیهای رایانه ای فرزندشان بی تفاوت بوده و کنترل و راهنمایی لازم را به هنگام استفاده از تلفن همراه وتبلت برروی فرزندان ندارند.
اهمیت این موضوع در حالی است که فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان در گفت و گو با خبرنگار" ایمنا" اذعان می کند: استفاده بیش از اندازه فضای مجازی، اینترنت و تبلت معضلی است که در زندگی امروزی در اکثر خانواده ها وجود دارد که به نوعی همه افراد خانواده درگیر این امر هستند.
او با تاکید به این نکته نمیتوان صورت مساله را پاک کرد، می گوید: فضای مجازی و استفاده از موبایل و تبلت وارد زندگی ها شده و نمی توانیم صورت مساله را پاک کنیم و استفاده از این فضا را ممنوع و یا به کل حذف کنیم.
افسانه کرباسی توضیح می دهد: ما بایستی به عنوان والد ابتدا خودمان با این مقوله ها و با فضای مجازی آشنایی لازم را پیدا کنیم، در حقیقت به روز بودن والدین و آشنایی کامل آنها با این موارد موجب می شود که بتوانند با نوجوان ارتباط مناسبی را برقرار کنند.
وی تاکید می کند: باید والدین اطلاعات خودشان را به روز کنند و در عین حال علاوه بر آشنایی با این موارد، مهم ترین نکته حفظ رابطه صمیمانه با نوجوان شان است.
چالشی بزرگی برای خانواده ها
سکوت فضای سنگین خانه با غرولند های مادربزرگ در هم می شکند، دستهای گره خورده اش را از هم باز می کند و با صدای مهربانش به وحید می گوید: بس دیگه پسرم، ول کن اون تبلت وامونده و مادر از آشبزخانه که مرتب او را صدا میزند بیا باهات کار دارم و گله میکند که خیلی وابسته به موبایل وتبلت شدی، درست همون لحظه نصیحت صدای پیامها وارد شده به موبایل پروی میز گوش وحید را قلقلک داده و نیشخندی میزند و نگاه متحیر او که به صفحه گوشی زوم می شود و برای دوباره برای قهرمان شدن بازی را از سر می گیرد و...
کارشناسان معتقدند استفاده افراطی از این وسایل که با جذابیت بسیار بالا و امکاناتی که این وسائل با اینترنت در اختیار نوجوانان قرار می دهد یک چالش بزرگی برای خانواده ها است.
در حدود ۱۰% از کاربران اینترنت دارای اعتیاد شدید به آن هستند، هر چند برخی از متخصصان بهداشت روان در استفاده از عنوان اعتیاد و بیماری در مفهوم بالینی احتیاط می کنند، آن ها این گونه استدلال می کنندکه یک فعالیت تنها زمانی می تواند اعتیادآور باشد که یک نوع خاصی از واکنش شیمیایی در مغز ایجاد شود و تعیین این مسئله کار سختی است.
تجربه والدین اثبات کرده نوجوانانی که کمتر در فضای مجازی و سیر در بازیهای این فضا هستند، شرایط روحی روانی مطلوب تری دارند، شبها بهتر می خوابند، نگرانی و استرس کمتری دارند، روند تحصیلی آنها خوب بوده و با نشاط تر هستند.
فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان بر این باور است یکی از ویژگی های دوران نوجوانی این است که نوجوان احساس همه توانی دارد و می خواهد بگوید من همه چیز سرم می شود و همه چیز را بلدم و تمایل به استفاده از این ابزار و فضای مجازی دارد.
عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان ادامه می دهد: هنگامی که والد به طور خاضعانه در کنار نوجوان بنشیند و با کسب نظر خواهی از نوجوان بخواهد که در برخی از امور روزمره همانند: استفاده از اینترنت، انجام کارهای اینترنتی پرادخت بانکی یا کار الکترونیکی به او کمک کند، همین حرکت والد به نوجوان می فهماند که به کمک او نیاز دارد.
کرباسی معتقد است این برخورد ها قدم هایی برای ایجاد ارتباط با نوجوان خواهد شد و هنگامی که والدین او را انجام کاری منع کنند حرف شنوی خواهد داشت، علاوه براین این حرکت موجب آشنایی بیشتر والدین با مسایل روزمره و تکنولوژی نوین و در عین حال کنترل بهتر نوجوان، استفاده بهینه وحساب شده از وسایل ارتباطی و فضای مجازی و ممانعت از افتادن در راههای خطرناک خواهد شد.
والدین با آوردن استدلال و منطق خط قرمز ها را مشخص کنند
جامعه شناسان معتقدند که بیشترین گرایش به استفاده بازیهای مجازی و اینترنت در نوجوانان و جوانان وجود دارد، چنان چه این مساله به خوبی مدیریت شود می تواند منشا تقویت مهارت های مختلف یادگیری در آن ها شود و در غیر این صورت، می تواند منشا آسیب های فراوانی از جمله اعتیاد به این بازیها و اینترنت شود.
استفاده از وسائل فناوری امروزی و ارتباط مجازی، فضا را برای گریز از واقعیت و وسیله ای برای ارضای نیازهای هیجانی و روانی به وجود می آورد، نوجوان هم در این فضا فرصت برقراری تعامل با سایر اعضای خانواده را از دست می دهد، همین امر، موجب تشکیل یک چرخه معیوب می شود که در آن فرد هر روز بیش تر از گذشته از نظر عاطفی و روانی از سایر افراد خانواده فاصله می گیرد و به تنهایی خود و استفاده از ابزار و اینترنت پناه می برد.
فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان در این باره به خبرنگار " ایمنا" می گوید: با یک برخورد منطقی و ارائه دلیل والدین می توانند حدود و خطوطی را رعایت کنند و در این صورت نوجوان هم حرف شنوی پیدا می کند.
او توضیح می دهد: بدان معنا که والدین با آوردن استدلال و منطق خط قرمز ها را مشخص کنند، البته برای انتجام اینکار ضروری است که والدین با سیستم های روز دنیا و فواید و ضررهای آن آشنایی داشته باشند تا با همکاری فرزندان بتوانند از فضای مجازی به صورت بهینه استفاده کنند و در کانون خانواده کمتر دچار تنش شوند.
او با اشاره به این موضوع که در روانشناسی بحثی بنام هسته کنترل و دستگاه کنترل وجود دارد، یادآوری می کند: زمانی کنترل رفتار نوجوان دست والدین شان بود، اما اکنون این کنترل تا حدودی از دست والدین خارج شده و به دست نوجوان افتاده است، بنابراین با آگاهی و علم دادن به نوجوان در دوران هویت یابی او موجب به بار نشستن و دیدن نتایج آموزشها در دوران های دیگر خواهیم شد.
خانواده متعهد الگویی برای فرزندان است
فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان بر این باور است که خانواده متعهد الگویی برای فرزندان است و رعایت حدود و احترام به بزرگترها از سوی خانواده، الگویی برای شکل گیری رفتار نوجوانان در این دوران حساس خواهد بود، ممکن است که یه دوره ای نوجوان در انجام برخی موارد زیاده روی کرده و حد و حدود را رعایت نکند، اما با همین آگاهی دادن ها و متعهد بودن خانواده ها و کنترل کردن ها در نهایت نوجوان هم همانی خواهد شد که خانواده و والدین خواهان آن هستند.
کرباسی معتقد است باید خانواده ها سعی کنند خودشان متعهد بوده و رفتارهای صحیحی داشته باشند و با همین روش و کنترل صحیح کودک می توانند او را به سمت استفاده بهینه و پر فایده از ابزار مجازی سوق دهند.
او می گوید: در حقیقت نمیتوان در این زمینه با شدت با نوجوان برخورد کرد، به دلیل اینکه نوجوان به سرعت مخفی کاری می کند و ممکن است بسیاری از کارها توسط فرزندذان پیش بروند و برای والدین مخفی بمانند.
باید دانست استفاده بیمارگونه از این ابزار مجازی نوجوانان را از فعالیت های مفید و سازنده ای همچون انجام فعالیت های درسی، ورزش کردن و ارتباط با دوستان و هم سالان بازداشته و در فرآیند اجتماعی شدن آن ها مداخله می کند، بدان معنا که نوجوان فعال تمام انرژی جسمی و ذهنی خود را در این فضا خالی می کند.
تیک تیک تند عقربه های ساعت غروب آفتاب و سپری شدن روز دیگری را نشان می دهند، مادربرزگ با وضو وارد اتاقش می شود و در حال پهن کردن سجاده سفید رنگ برای خواندن نماز مغرب آماده می شود، وحید محکم رو پایش می کویبد و با صدای خشمناکی می گوید "آخ دوباره نتونستم برنده بشوم " روی کاناپه کمی جابجا می شود، صدای زنگ در خانه به صدا در می آید و وحید بی تفاوت به فضای خانه، دوباره بازی را برای قهرمان شدن بازی را از نو شروع می کند و...
نظر شما