به گزارش گروه علم و فناوری خبرگزاری ایمنا، سال ۱۳۸۱ انستیتو تحقیقات تغذیه نشان داد ۲۷.۹درصد از مردم کشور مبتلا به اضافه وزن یا چاقی هستند و شیوع چاقی تا امروز بنا به برخی گزارش‌ها تا ۵۰درصد هم افزایش یافته است.
از مهم‌ترین عوامل ایجادکننده چاقی می‌توان به ژنتیک، هیپوتیروئیدیسم، داروها، تنبلی و تحرک پایین، استرس، خواب ناکافی و ترک سیگار در افرادی اشاره کرد که به مدت طولانی سیگار کشیده‌اند.
چاقی به خودی خود بیماری نیست، بلکه این عوارض ناشی از چاقی است که مشکل‌ساز خواهد بود.
بیماری‌های قلبی، افزایش کلسترول خون، افزایش فشار خون، سکته مغزی، دیابت، انواع سرطان، بیماری‌های کیسه صفرا، التهاب مفاصل، آرتروز و نقرس، تنگی نفس هنگام خواب، ایجاد برخی مشکلات در دوران بارداری و در نهایت بی‌اختیاری ادرار از مهم‌ترین عارضه‌های چاقی هستند.
بد نیست بدانید احتمال ابتلابه فشارخون در افراد چاق دو برابر، به بیماری‌های قلبی شش برابر، به دیابت نوع ۲ در افراد دارای اضافه وزن دو برابر و ریسک سنگ صفرا در افراد چاق سه برابر افراد غیرچاق است.
چاقی همچنین باعث افزایش سطح LDL (کلسترول بد) خون می‌شود؛ البته ذکر این مطالب به معنای تبلیغ لاغری نیست زیرا لاغری هم عوارضی مانند پوکی استخوان، نقص سیستم ایمنی و سرماخوردگی‌های مکرر، بیماری‌های تنفسی، ناباروری و اختلالات هضم ایجاد می‌کند.
لازمه برنامه کاهش وزن آمادگی جسمی و روحی در افراد است
یک متخصص تغذیه در گفتگو با خبرنگار ایمنا تاکید می کند: زندگی ماشینی، کم تحرکی و استفاده از فست فودها باعث شده افزایش وزن در میان افراد جامعه شایع شود.
دکتر پاک نهاد اظهارمی کند: برای بررسی وضعیت بدن از لحاظ چاقی و اضافه وزن از شاخصی با عنوان نمایه توده بدن (BMI) استفاده می‌شود که در افراد بالای ۱۹ سال این شاخص از تقسیم وزن (بر اساس کیلوگرم) بر قد (بر اساس متر) به‌دست می‌آید.
وی ادامه می دهد: اگر حاصل تقسیم این دو عدد کمتر از ۱۶.۵ باشد، فرد دچار کمبود وزن شدید است، اگر عدد حاصل بین ۱۶.۵تا ۱۸.۵ باشد فرد دارای کمبود وزن خواهد بود. نمایه توده بدن بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۹ به معنای وزن طبیعی، ۲۵ تا ۲۹.۹ نشان دهنده اضافه وزن، ۳۰ تا ۳۹.۹ به معنای چاقی و بالاتر از ۴۰ نشان‌دهنده چاقی مفرط و خطرناک است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با تاکید بر اینکه برای شروع برنامه کاهش وزن ابتدا لازم است اطمینان پیدا کرد که واقعا به کاهش وزن نیاز است یا خیر، اظهارمی کند: برنامه کاهش وزن را زمانی باید شروع کرد که از هر لحاظ آمادگی جسمی و روحی در فرد وجود داشته باشد و البته انتخاب برنامه‌ای که همه مواد مغذی ضروری بدن را تامین کند نیز اهمیت اساسی دارد.
وی یادآور می شود: باید توجه کرد استاندارد کاهش به طور معمول بین دو تا چهارکیلوگرم درماه است و پایین آوردن سریع وزن می‌تواند به بروز مشکلات عدیده‌ای مانند خشکی پوست، ریزش مو، ناراحتی معده، کاهش فعالیت روده، از دست رفتن آب بدن، مشکلات تنفسی، ضربان نامنظم قلب، مشکلات کلیوی و حتی مرگ ناگهانی منجر شود.
پاک نهاد با اشاره به اینکه امروزه مکمل‌ها و داروهای کاهنده وزن به وفور وجود دارند اما این داروها برای تمام افرادی که قصد دارند وزن خود را کاهش دهند، مناسب نیستند، می افزاید: بهترین روش کاهش وزن استفاده از رژیم غذایی متعادل و متنوع و فعالیت بدنی منظم است، اما مکمل‌های لاغری در افرادی که نیاز به کاهش وزن حدود ۴۵ کیلوگرم یا بیشتر داشته یا نمایه توده بدن بالاتر از ۳۰ دارند به روند کاهش وزن کمک می‌کنند.
وی خاطرنشان می کند: از مهم‌ترین داروهای مورد استفاده در کاهش وزن می‌توان به سیبوترامین اشاره کرد که مصرف آن به علت ایجاد عوارض قلبی و عروقی و افزایش ریسک بروز سکته‌های مغزی از سال ۱۳۸۹/ ۲۰۱۰ در بسیاری از کشورهای جهان ممنوع اعلام شد؛ ولی کماکان یکی از اجزای مکمل‌های کاهش وزن به شمار می رود.
این متخصص تغذیه خاطرنشان می کند: مکمل‌های مجاز کاهش وزن که دارای اثرات ثابت شده هستند و عوارض خاصی به‌دنبال ندارند از طریق داروخانه‌ها قابل تهیه است، اما لازم است برای حصول بهترین نتیجه، قبل از مصرف هر گونه دارو حتما با داروساز و متخصص تغذیه مشورت کرد.
وی با اشاره به چند راهکار برای کاهش وزن در افراد اظهارمی کند: نوشیدن ۸ تا ۱۲ لیوان آب خالص در روز، بدن را به خوبی سرشار از آب لازم نگه می‌دارد، این کار متابولیسم (سوخت‌وساز) بدن را سریع‌تر و موثرتر می‌کند.
پاک نهاد معتقد است خوردن یک وعده غذایی در ساعت‌های اولیه روز (صبح زود) باعث می‌شود که بدن انسان تا پایان روز کمتر میل به خوردن غذا داشته باشد.
وی به افراد توصیه می کند غذای خود را در بشقاب و ظرف کوچک‌تری سرو کنند چرا که با این کار به نظر می‌رسد که غذای بیشتری در ظرف خود کشیده‌اند.
نوشیدن نوشابه را ترک کنید!
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان یادآور می شود: احساس رضایت افراد زمانی زیاد می‌شود که به مرور زمان فکر می‌کنند که میزان مصرف غذا به اندازۀ قبل است، ولی وزن همچنان ایده‌آل مانده است.
وی با اشاره به اینکه افراد برای کم کردن وزن اضافه و نگه داشتن وزن ایده‌آل، نیاز به ورزش کردن دارند، تاکید می کند: ورزش کردن ۶ روز در هفته و هر روز به مدت ۳۰ دقیقه، بهترین عامل برای سلامت قلب و مناسب نگه داشتن وزن است.
پاک نهاد در ادامه ایروبیک، آهسته دویدن و شنا کردن را بهترین ورزش‌ها می داند و یادآور می شود: علاوه بر ورزش، انجام کارهای به‌نظر کوچک و کم‌اهمیت ولی بسیار مهم، مانند استفاده از پله (در صورت نداشتن مشکلات مفصل زانو) در جایی که آسانسور وجود دارد و پارک کردن خودرو در محلی دورتر از محل کار، کمک بسیاری به کم کردن وزن می‌کند. وی می گوید:اختصاص زمان کمی در روز (فقط ۳۰ دقیقه) برای ورزش، کالری‌بدن را به صورت جدی می‌سوزاند.
وی با بیان اینکه ۸ ساعت خوابیدن در شب بسیار مهم است، اضافه می کند: زمانی که به اندازۀ کافی استراحت می‌کنید، بدنتان کالری کمتری می‌سوزاند و دیگر احتیاجی به خوردن مواد غذایی برای به دست آوردن کالری مورد نیاز بدنتان ندارید؛ و در نتیجه چاق نمی‌شوید!
این متخصص تغذیه بر ترک نوشیدن نوشابه بسیار تاکید و تصریح می کند: نوشابه در حدود ۱۸۰ کالری دارد؛ نوشیدن هرگونه نوشابه، کالری زیاد ولی بی‌ارزشی را به رژیم غذایی اضافه می‌کند که متوقف کردن نوشیدن این‌گونه نوشابه‌ها، به مقدار بسیار زیادی بدن را از دریافت کالری‌های بی‌ارزش مصون نگه می‌دارد.
بسیاری از برنامه‌ها یا رژیم‌های غذایی برای کم کردن وزن، هزینۀ بالایی برای متقاضی دارند و در بسیاری مواقع برگشت‌پذیر هستند.
متخصصان تغذیه می‌گویند که در روز نباید بیش از ۲۰۰۰ میلی‌گرم (۲ گرم) نمک مصرف شود. خوردن بیش از این حد، می‌تواند وزن را ناخواسته بالا ببرد.
نظر شما