به گزارش گروه جامعه خبرگزاری ایمنا، در تمام جوامع دنیا نوجوانان آسیب پذیرترین قشر در برابر پدیده مهلک اعتیاد هستند، دوران نوجوانی دورانی پر کشمکش و اغلب دشوار در زندگی هر فردی است وجود شرایط مناسببهداشتی و تربیتی و فرهنگی و اجتماعی برای گذر از چنین مرحلحساسی باعث به وجود آمدن آسیب و بزه اجتماعی نظیر اعتیاد می شود، نوجوانان به خاطر خصوصیات نوجوانی آسیب پذیری زیادی دارند.
یک درصد دانش آموزان کشور مصرف کننده مواد مخدر هستند که این رقم بالایی است؛ درگیر بودن این قشر با مواد مخدر سخت است و باید جامعه را در برابر این آسیب حفظ کرد، درمان، کاهش آسیب، حمایت اجتماعی و مقابله از موارد مهم در این زمینه است، کارشناسان معتقدند اعتیاد دانش آموزان در مدارس مناطق آسیب پذیر و در میان پسران بیشتر شایع است و بیشتر دانش آموزان سوم راهنمایی تا پایان دبیرستان به اعتیاد مبتلا هستند.
مدارس، فضاهای کارگری و محله ها از کانون های اصلی اجرای برنامه های پیشگیرانه ستاد مبارزه با مواد مخدراند و دانش آموزان مهمترین جامعه هدف برنامه های پیشگیرانه ستاد مبارزه با مواد مخدر هستند، آموزشهای پیشگیرانه در مدارس بسیار تاثیرگذاراست.
شناسایی دوست، همکار، همکلاس و نوع ارتباط با آنها و ارتباط والدین با فرزندان در پیشگیری از آسیب های اجتماعی از جمله اعتیاد، نقش مهمی دارد.
طرح همکاری خانه و مدرسه با هدف ارتقای مهارت های ارتباطی
این در حالی است که مدیرکل آموزش و پرورش استان اصفهان با تاکید بر این نکته که پخش کنندگان مواد مخدر به دنبال فرصت هستند تا با برنامه ریزی نوجوانان و جوانان را دچار آسیب کنند، اظهار می کند: پیشگیری آسان نیست و کار بسیار مشکلی است، در آموزش و پرورش ۱۸ برنامه در این زمینه انجام می پذیرد.
محمد حسن قائدیها تاکید می کند: باید دانست که کشیدن سیگار یا قلیان تفننی دلیل بر اعتیاد دانش آموزان نیست، آسیب های اجتماعی دلایل متفاوتی دارد، استانهای مرزی باید بیشترین دستگیری و کشف مواد مخدر را داشته باشند، اما استان اصفهان جزو استانهایی است که نسبت به بعضی از استانهای مرزی بیشترین دستگیری و کشف مواد مخدر را دارد.
وی اذعان می کند: در حوزه فرهنگ سازی سهم آموزش وپرورش یک بخش است و سهم سایر ارگان ها و دستگاه ها در توجیه نوجوان و خانواده بخش دیگر است.
رئیس اداره مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی آموزش و پرورش استان اصفهان با اشاره به اینکه یکی از طرح های اجرا شده از سوی این اداره، اجرای طرح همکاری خانه و مدرسه با هدف ارتقای مهارت های ارتباطی میان اعضای خانواده و مدرسه است، در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهار می کند: طرحی در آموزش و پرورش است بنام مداخلات و حمایت های روانی و اجتماعی ویژه دانش آموزان آسیب دیده و در معرض اعتیاد که هدف این طرح حمایت از دانش آموزان آسیب دیده است، در کل استان حدود ۸۵۰ هزار دانش آموز در ۶ هزار واحد در در ۴۱ منطقه آموزش وپرورش مشغول به تحصیل هستند.
وی بیان می کند: طرح مداخلات و حمایت های روانی و اجتماعی دانش آموزان در معرض خطر با گروه مخاطب دانش آموزان آسیب دیده از دیگر طرح های اجرا شده از سوی اداره مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی و طرح فوق با هدف توجه ویژه به دانش آموزان آسیب دیده و ارائه خدمات آموزشی، درمانی و مشاوره ای به آنها و خانواده های مورد نظر صورت می گیرد.
سعید باقری اضافه می کند: یکی از برنامه ها رصد و شناسایی دانش آموزانی در معرض خطر است و در بخش توانمند سازی با ارائه خدمات آموزشی، حمایتی، درمانی و استفاده از مشاورین در این زمینه فعالیت هایی انجام می شود.
هدف اصلی برنامه ها شناسایی این اشخاص و کاهش آسیب در جامعه
مدیرکل آموزش وپرورش استان اصفهان با اشاره به اینکه اکنون در استان تعداد ۸۰ نفر دانش آموز معتاد را شناسایی کردیم، خاطر نشان کرد: اکنون این دانش آموزان معتاد شناسایی شدند هستند و با همکاری دانشگاه علوم پزشکی تحت درمان هستند، بر طبق تفاهم نامه ها و وظایفی که داریم، دانش آموزان از مصرف مواد جلوگیری می شوند و کشیدن سیگار توسط معلم در حضور دانش آموز ممنوع است.
محمد حسن قائدیها ضمن اشاره به پرونده های موجود در هیات رسیدگی به تخلفات می گوید: اکنون تعدادی از پرونده هایی که در هیات رسیدگی به تخلفات اداره کارکنان موجود است که درباره این پرونده ها بحث و برسی انجام می شود که این پرونده ها مربوط به همکارانی است که مبادرت به کشیدن سیگار و یا کار خلاف مقررات و ممنوع کرده اند یا به مصرف مواد مخدر روی آورده اند.
وی خاطرنشان کرد: پرونده ها تشکیل شده و با ارسال به هیات تخلفات طبق قانون و مقررات مورد رسیدگی قرار می گیرند.
رئیس اداره مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی آموزش وپرورش استان با تاکید به اینکه با همکاری دانشگاه علوم پزشکی و بهزیستی آمار ۸۰ نفر دانش آموز معتاد در استان اصفهان شناسایی شدند و تحت درمان قرار گرفته اند، بیان می کند: البته برای جمعیت ۸۵۰ هزار نفری آمار بالایی نیست، اما باید دانست که وجود یک نفر معتاد هم در جامعه نگران کننده است، هدف اصلی برنامه ها شناسایی این اشخاص و کاهش آسیب در جامعه است.
باقری درباره عوامل بروز اعتیاد در جامعه معتقد است اعتیاد یک معضل اجتماعی است و عوامل زیادی در بروز آن دخیل هستند، معمولا دانش آموزانی که شناسایی شدند بیشتر اشخاصی هستند که پدر یا مادر و یا یکی از والدین در خانواده درگیر اعتیاد هستند و به یک نوعی بچه هایشان را هم درگیر این معضل اجتماعی کرده اند، امیدواریم که با شناسایی این افراد به درمان آنها کمک کنیم و خدمات لازم را به آنها ارائه دهیم.
وی تاکید می کند: مسئله اعتیاد دانش آموزان تا حالا موارد شناسایی شده بیشتر در مقطع متوسطه دوم بوده و در بین پسران بود ه و عوامل خانوادگی و فردی در مساله اعتیاد این دانش آموزان موثر بوده است.
نقش مهم مدرسه در سازندگی شخصیت کودکان و نوجوانان
تحلیل این واقعیت اجتماعی نشان می دهد که خانواده اصلی‌ترین نقش را در تربیت فرزندان دارد به طور کلی خانواده پایه اساسی و سازنده مهمترین بخش اجتماع است و وجود دیگر نظامات اجتماعی بستگی به مشارکت در نظام خانوادگی دارد.
به طور کلی در زمینه علل اعتیاد در بین خانواده، وجود اختلاف بین پدر و مادر، سستی و ضعف در تربیت خانوادگی، عدم سرپرستی نوجوانان به شکل متعارف، رفتار والدین با فرزندان بدون توجه ، بدون محبت، خشونت آمیز و طلاق و از هم پاشیدگی خانواده از جمله علل سوق دادن نوجوانان به اعتیاد است.
روانشناسان معتقدند بخش مهمی از فرآیند یادگیری بر پایه دیدن استوار است، کودک می‌بیند و یاد می‌گیرد و خیلی ساده با خود می‌گوید هر وقت بزرگ شدم، این کار را انجام می‌دهم، حال کافی است به سن بلوغ برسد و هیجانات مختلف و هورمون‌های جدید و شگفت‌انگیزی را تجربه کند.
واکاوی این مساله اجتماعی از نگاه دیگر حاکی از آن است که مدرسه می تواند نقش مهمی را در سازندگی شخصیت کودکان و نوجوانان داشته باشد به ویژه هنگامی که والدین در برخورد با فرزندان با شکست مواجهه شده باشند مدارس مسئولیت سنگین تری را به عهده دارند، اما آیا محروم از تحصیل دانش آموز و جابجایی او از کلاس درس در این زمینه اثر گذاز است.
این در حالی است مدیرکل آموزش وپرورش استان اصفهان در پاسخ به این سوال اظهار می کند: محروم از تحصیل دانش آموز از مدرسه و جابجایی یا کلاس به کلاس کردن او طبق آیین نامه اجرایی می شود، این آیین نامه اجرایی مصوب شورای عالی آموزش وپرورش است و هیچ مدیری اجازه ندارد که خارج از چهار چوب مصوبات آیین نامه اجرایی فعالیتی انجام دهد.
وی اضافه می کند: باید دانست که جابجا کردن دانش آموز در مدرسه یا کلاس یا محروم کردن او از تحصیل همه دارای آیین نامه است و مدیر مدرسه نمی تواند در این باره تصمیم بگیرد، بر اساس نوع و تکرار تخلف آیین نامه اجرایی نوع برخورد با دانش آموز را مشخص کرده است و طبق همان آیین نامه و چهارچوب اقدام خاص انجام می گیرد.
طرح تقسیم کار ملی برای کنترل آسیب ها
رئیس اداره مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی آموزش وپرورش استان اصفهان با اشاره به اقدامات آموزش و پرورش استان در راستای طرح تقسیم کار ملی برای کنترل آسیب ها، در پاسخ به ایمنا اظهار داشت: مدیریت عواطف و هیجانات برای کاهش مفاسد اجتماعی، آموزش مهارت های اجتماعی برای کاهش اعتیاد، آموزش مهارت تاب آوری برای کاهش طلاق از جمله این اقدامات هستند، علاوه بر این برگزاری کمیته های پیشگیری از آسیب های اجتماعی، توزیع بسته های آموزشی ویژه کارکنان، والدین و دانش آموزان که شامل توزیع بسته های آموزشی و محتوای آن با رویکرد مهارت های خود مراقبتی است در برنامه وجود داشته است.
باقری توضیح می دهد: در حوزه آموزش و پرورش در طی چند سال گذشته طرح ها و برنامه های خوبی در حوزه آموزش، مهارت های زندگی و مهارت های اجتماعی شروع شده است، امسال با توجه به فرمایش رهبر معظم انقلاب طرح ملی بنام طرح تقسیم کار برای حدود ۲۰۰ هزار نفر از دانش آموزان در پایه های متفاوت در زمینه آموزشهای مهارت های زندگی را داریم و در استان اصفهان با تعامل و همکاری دستگاه های مختلف در سال ۹۴ حدود ۱۰ درصد پوشش دهی برنامه های آموزشی بوده که خوشبختانه در سال ۹۵ این پوشش دهی ب به ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده است.
رئیس اداره مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی آموزش وپرورش استان اصفهان در پاسخ به این سوال که اقدامات آموزش و پرورش استان اصفهان در بحث پیشگیری برای داشتن محیطی سالم چه بوده است، عنوان کرد: مهم ترین نکاتی که مد نظر قرار داده می شود، تقویت و تحکیم پیوند عاطفی و روانی مدرسه ها و دانش آموزان است، شناسایی عوامل و فضاهای مخاطره آمیز دانش آموزان در مدرسه و بیرون و مداخله در این زمینه، نکته دیگر شناسایی دانش آموزان در معرض خطر به ویژه دانش آموزان بیش فعال دارای اختلالات روحی و روانی و توانمند سازی آنها با ارایه به موقع خدمات راهنمایی، مشاوره ای و حمایتی است.
وی ادامه می دهد: علاوه بر این موارد زمینه های نشاط و شادابی را در مدارس افزایش داده و زمینه های مخاطره در برابر آسیب های اجتماعی را کاهش دهیم و از همه مهمتر مداخله دادن والدین دانش آموز در این زمینه است که بسیار کمک کننده خواهد بود.
باقری درباره نقش خانواده ها در زمینه پیشگیری از اعتیاد دانش آموزان اظهار داشت: داشتن ارتباط با مدرسه، مدیر و مشاور مدرسه مهم ترین فعالیتی است که ضروری هست خانواده ها در این زمینه انجام دهند، یکی دیگر از نکات مهم پر کردن اوقات فراغت دانش آموزان، آموزش مهارت های زندگی به فرزندان و مشارکت آنها در فضای خانه، صمیمیت با فرزندان است و در صورت نیاز به خدمات مشاوره ای و راهنمایی می توانند از فضای های آموزش وپرورش و فضاها و مراکز بیرون استفاده لازم را ببرند تا آسیب های اعتیاد به مواد مخدر در دانش آموزان را شاهد نباشیم.
به گزارش ایمنا، گسترش انواع مواد مخدر و در دسترس بودن مواد افیونی، متنوع بودن این مواد خانمانسوز سبب شده تا شاهد پایین آمدن سن اعتیاد و راهیابی انواع موادمخدر سنتی و شیمیایی به مدارس به خصوص در مقاطع راهنمایی و دبیرستان باشیم و این اعتیاد به مواد افیونی بین دانش‌آموزان در مناطق آسیب‌پذیر جامعه بواسطه اعتیاد والدین و اطرافیان دچار مشکلات بیشتری است.
تبعات گرایش به موادمخدر موجب، ترک تحصیل دانش‌آموز، سرقت، گرایش به دوستان ناباب و مجرم، روابط نامشروع برای تامین هزینه موادمخدر، نزاع خیابانی و خانوادگی می شود.
توسعه فضاهای ورزشی و همایش های با موضوع آسیب های اعتیاد، پرکردن اوقات فراغت دانش‌آموزان می‌تواند در کاهش اعتیاد به مواد افیونی مخدر موثر باشد.
مسأله مصرف و سوءمصرف مواد در میان نوجوانان و جوانان به دلیل حساسیت این دوره از زندگی و نقش آن در زندگی آینده افراد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار استت، این مسأله وقتی مهمتر می‌شود که شیوع مصرف مواد در میان نوجوانان دانش آموز و جوانان دانشجو مطرح می‌شود، بنابراین توجه به این موضوع در بین دانش آموزان و دانشجویان از موضوعات اساسی نظام‌های آموزشی بوده و می‌تواند گام مؤثری در شناسایی عوامل مرتبط با سوءمصرف مواد و ارائه راهکارهای مؤثر در جهت پیشگیری و درمان اختلالات سوءمصرف مواد و اعتیاد باشد.
نظر شما