به گزارش گروه جامعه خبرگزاری ایمنا، غنی‌سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان و برنامه‌ریزی صحیح، اصولی و هدفمند برای هدایت رفتاری و شکوفا کردن استعدادهای خدادادی آنها از مهمترین ارکان فلسفه وجودی نظام تعلیم و تربیت است.
فضای مدرسه هرچند از امکانات پرورشی و مربیان کارآمد برخوردار باشد به تنهایی نمی‌تواند سکوی نیازهای روانی و تربیتی کودکان، نوجوانان و جوانان قرار بگیرد.
دانش‌آموزان ساعاتی را در مدرسه به تحصیل علم می‌پردازند و بخش دیگری از اوقات خود را در خانه و با والدین می‌گذرانند، زمان دیگری نیز وجود دارد که در سازندگی و یا بهم ریختن شخصیت آنان نقش چشمگیری دارد و آن زمانی است که دانش‌آموزان در مدرسه و خانه نیستند و به اصطلاح در اوقات فراغت خود به سر می‌برند.
مدرسه تعطیل می‌شود اما تربیت تعطیل نمی‌شود این موضوع یک واقعیت است که با وجود اوقات فراغت در ایام تابستان می‌توان این دوران طلایی دانش‌آموزان را با برنامه‌ریزی نهایی مناسب و با ارائه برنامه‌های مختلف فرهنگی، ورزشی، مهارتی، اردویی، هنری، بهداشتی و ... پربار کرد.
در مقوله غنی‌سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان همیشه سوالاتی نظیر غنی‌سازی اوقات در کجا، چگونه و زیرنظر چه کسانی و با استفاده از کدام امکانات و بر اساس چه برنامه‌ای و چه مصالحی به ذهن والدین گرامی و افراد مختلف جامعه خطور می‌کند و یافتن پاسخ برای اینگونه سؤالات کار آسانی نیست، لذا آموزش و پرورش و سازمان دانش‌آموزی به عنوان متولیان امر تعلیم و تربیت می‌توانند با ارائه فعالیت‌های متنوع، جذاب، با نشاط و هدفدار زمینه رشد و شکوفایی استعدادهای درخشان دانش‌آموزان را مهیا کنند.
در این زمینه و به منظور آشنایی بیشتر با برنامه‌های متنوع و انجام فعالیت‌های مختلف در آموزش و پرورش استان با محمد اسماعیل‌زاده، رئیس اداره فرهنگی و هنری اردوها و فضاهای پرورشی اداره‌کل آموزش و پرورش استان به گفت‌وگو پراختیم که در ادامه می‌خوانیم:
درباره برنامه اوقات فراغت دانش‌آموزان و مدیریت صحیح آن توضیح دهید؟
یکی از برنامه‌های اصلی آموزش و پرورش در طول سال تحصیلی به ویژه در تابستان غنی‌سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان است، در کنار فرایندهای رسمی، آموزش و پرورش به انجام فعالیت‌های فوق برنامه و فراغتی برای دانش‌آموزان توجه ویژه‌ای کرده است.
مدیریت صحیح اوقات فراغت را یک سکه دورو دانسته‌اند، فرصتی که با استفاده خوب موجب توسعه، بروز خلاقیت و شکوفایی استعدادهای دانش‌آموزان خواهد شد و در صورت غفلت این فرصت تبدیل به تهدید می‌شود.
به منظور استفاده بهینه از اوقات فراغت دانش‌آموزان در استان چه برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته است؟
به جهت اینکه تابستان دانش‌آموزان فرصت بیشتری دارند، برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت دانش‌آموزان را از اسفندماه آغاز کردیم و ستاد اوقات فراغت در اداره‌کل آموزش و پرورش و دبیرخانه ستاد اوقات فراغت در اداره فرهنگی و هنری آموزش و پرورش استان راه‌اندازی شد.
این ستاد چه خدماتی را به دانش‌آموزان ارائه می‌دهد؟
در این ستاد در ۸ عرصه ورزش، تفریح و سرگرمی، فرهنگ و هنر، آموزش‌های نظری و فنی و حرفه‌ای، بهداشت و سلامت، کارآفرینی و اشتغال‌زایی، عمرانی و آبادانی، محیط زیست و گردشگری، خدمات اجتماعی و عمومی به دانش‌آموزان ارائه خدمات می‌شود.
این ۸ عرصه چه کارکردهایی برای دانش‌آموزان دارد؟
در حقیقت این ۸ عرصه اهم فعالیت‌ها را در تابستان شکل می‌دهد و کارکردهایی مستقیم و غیرمستقیم برای اوقات فراغت قائل هستیم، دسته‌بندی‌های دارای کارکردهای مستقیمی است که موجب استراحت، تفریح، بروز خلاقیت و تعلق و همبستگی دانش‌آموزان می‌شود.
کارکرد غیرمستقیم اوقات فراغت منجر به تقویت سرمایه‌های اجتماعی، تقویت ملی و دینی دانش‌آموزان، کاهش آسیب‌های اجتماعی، کمک به توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشور می‌شود.
سال گذشته چه تعداد پایگاه راه‌اندازی شد و جذب دانش‌آموزان چطور بود؟
در تابستان ۱۳۹۵ در اداره‌کل آموزش و پرورش استان اصفهان، هزار و ۶۳۳ پایگاه اوقات فراغت راه‌اندازی شد و در این پایگاه‌ها ۲۲۲ هزار دانش‌آموز جذب شدند.
بیشتر چه پایگاه‌هایی راه‌اندازی می‌شوند؟
پایگاه‌های راه‌اندازی شده عبارتند از کانون‌های فرهنگی و تربیت، پژوهش‌سراها و دارالقرآن‌ها، سالن‌های ورزشی، اردوگاه‌ها و مراکز وابسته به آموزش و پرورش و مدارسی که برای پایگاه‌ها در نظر گرفته می‌شوند مراکز و پایگاه در اوقات فراغت تابستان خواهند بود.
با توجه به نامگذاری امسال به نام اقتصاد مقاومتی و تولید و اشتغال چه شعاری را بری اوقات فراغت دانش‌آموزان در تابستان ۹۶ خواهید داشت؟
شعار در تابستان پیش رو «تابستان با نشاط با کسب یک مهارت» است، بنابراین با توجه به نامگذاری سال به نام اقتصاد مقاومتی و تولید و اشتغال موضوع مهارت‌آموزی و اشتغال دانش‌آموزان در حرفه‌ها از برنامه‌های جدی است که به آن می‌پردازیم.
طرح «مزرعه تابستانی من» امسال هم برای دانش‌آموزان اجرا می‌شود؟
امسال هم همانند سنوات گذشته طرح «مزرعه تابستانی من» اجرا می‌شود که دانش‌آموزان قطعه زمین را انتخاب کرده و در محلی به کار کشاورزی می‌پردازند و در پایان هم فعالیت‌های آنها ارزیابی می‌شود و به بهترین دانش‌آموزان جوایزی را اهدا می‌کنیم.
آیا در تابستان ۹۶ تعداد پایگاه‌های اوقات فراغت دانش‌آموزان افزایش می‌یابد؟
در طول سه سال گذشته ۳۰ درصد پایگاه‌های اوقات فراغت دانش‌آموزان افزایش داشته است، از تابستان ۱۳۹۳ تعداد یک‌هزار و ۲۰۰ پایگاه بود و در تابستان ۱۳۹۴ نزدیک به یک‌هزار و ۴۰۰ پایگاه را داشتیم و در تابستان ۱۳۹۵ نیز این پایگاه‌ها به یک‌هزار و ۶۳۳ مورد رسید.
حدود ۳۰ درصد افزایش را در طول سه سال گذشته شاهد بودیم و امسال هم تلاش بر افزایش پایگاه‌های اوقات فراغت دانش‌آموزان را داریم، البته هدف افزایش پایگاه‌ها است و در کنار افزایش کمی پایگاه‌ها به توجه ویژه به کیفیت بخشی آموزش‌ها و برنامه‌ها در این پایگاه‌ها مد نظر است.
ضمن اینکه علاوه بر رویکرد مهارت‌آموزی و کسب حرفه‌آموزی و اشتغال‌زایی باید با توجه به نیاز کشور به برنامه‌های اصلی در مجموعه اوقات فراغت پرداخته شود.
در سنوات گذشته چه تعداد دانش‌آموز در این پایگاه‌ها تحت پوشش قرار گرفتند؟ آیا امسال افزایش می‌یابند؟
در تابستان ۱۳۹۳ حدود ۱۷۰ هزار نفر و در تابستان ۹۴ حدود ۲۱۵ هزار نفر و در تابستان ۱۳۹۵ قریب به ۲۲۲ هزار نفر تحت پوشش قرار گرفتند.
به طور یقین امسال هم تلاش بر این است تا با برخوردرای از پایگاه‌های بیشتر دانش‌آموزان بیشتری را تحت پوشش و خدمات‌رسانی قرار دهیم تا بتوانند اوقات فراغت بهینه‌ای در تابستان داشته باشند.
آموزش و پرورش با وجود همه تنگناها و مشکلات مالی که درگیر آن است سعی می‌کند تمام ظرفیت‌ها را برای غنی‌سازی اوقات فراغت نوجوانان و جوانان به کار بگیرد.
انتظار بر این است که ستاد ساماندهی امور جوانان و اوقات فراغت استان و دستگاه‌های دیگر با مساعدت نهاد آموزش و پرورش به اجرای بهتر این برنامه کمک کنند.
با توجه به اینکه این برنامه‌ها به صورت خودگردان و با مشارکت‌های مردمی به فعالیت می‌پردازند، ضروری است که اعتبارات ویژه‌ای برای اینکار در نظر گرفته شود تا آسیب‌پذیران و محرومانی که توان پرداخت مالی برای این پایگاه‌ها را ندارند، بتوانند استفاده کنند.
چنانچه این برنامه انجام نشود متاسفانه همان موضوعی که در ابتدا گفتم رخ می‌دهد و اوقات فراغت به جای تبدیل به فرصت منجر به تهدید و غفلتی خواهد شد که بسیاری از آسیب‌ها را با خود به همراه می‌آورد.
چه انتظاری از اولیای دانش‌آموزان برای بهینه کردن اوقات فراغت دانش‌آموزان می‌رود؟
در بخش اوقات فراغت دانش‌آموزان این نکته را مد نظر قرار دهیم، با توجه به اینکه میانگین سنی جامعه در سن نوجوانی و جوانی آمار بالایی را دارد، ضروری است که برای اوقات فراغت نوجوانان فعالیت‌های ویژه‌ای انجام شود.
از خانواده‌ها انتظار داریم که در سبد خانوار به موضوع اوقات فراغت دانش‌آموزان و نوجوانان توجه کنند و به طور یقین غفلت والدین از این امر موجب می‌شود که بسیاری از خلاقیت‌ها، ابداعات و نشاطی را که دنبال می‌کنیم بیهوده سپری شده و اوقات فراغت دانش‌آموزان به فراموشی سپرده شود، می‌طلبد که والدین برای غنی‌سازی اوقات فراغت فرزندان برنامه‌ریزی و توجه ویژه داشته باشند.
نظر شما