به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، در حدفاصل شرقی شهرضا رشته کوهی از کوه‌های زاگرس به نام «دامزاد» یا در گویش محلی «دُملا» قرار دارد. بر فراز بخشی از این کوه که حدفاصل روستاهای منظریه تا قوام آباد است، یک میل وجود دارد و ۲ میل دیگر بر اثر عوامل طبیعی و انسانی ویران شده است.
منار یا مناره و یا میل که در قدیم به آن چراغدان و چراغپایه نیز گفته می‌شده در لغت به معنای کانون یا محل نور و روشنایی و جای نار است.
در دوران پیش از اسلام مناره یا میل راهنما را جهت راحتی مسافران می‌ساختند. این هادیان قافله‌ها و راهنمایان کاروان‌ها را عموماً در کنار راه‌ها و جاده‌ها می‌ساختند و در تاج آنها آتشی روشن کرده تا گمگشتگان با دیدن نور آنها در شب‌های تاریک یا روزهای مه گرفته راه را از بی‌راه تشخیص دهند.
«میل‌های دامزاد» همچون دیگر انواع خود، از همان ابتدای ساخت‌شان بنایی مستقل بوده‌اند و ربطی به بنایی دیگر نداشته‌اند. از این میل‌ها در دوران باستان برای پیام‌رسانی، پست و راهنمایی راه‌ها استفاده می‌شده؛ هر چند در برخی موارد این بناها همراه با تزئین‌های عالی بوده که این مسئله جای بحث درباره کاربردشان را باز می‌گذارد.
همچنین مناره یا میل، راهنما یا پیام‌رسانی است که با استفاده از پرتوهای نور، پیام‌های رمزی مثل تلگراف به مناطق دورتر فرستاده می‌شده است.
در واقع یک مناره، نمونه‌ای با کاربرد بَعدی مورس و تلگراف است که با پوشاندن جلوی پرتوها و سپس کنار بردن آن مانع، پیامی رمزی را ارسال می‌کرده‌اند. در ایران نزدیک به ۳۰ میل یا مناره منفرد وجود دارد.
بیشتر میل‌های ایران متعلق به سده‌های چهارم تا ششم. میل دامزاد در شهرضا بر جای مانده از دوران قبل از اسلام و به احتمال زیاد دوران ساسانیان است. قدیمی‌ترین میل راهنمای موجود در ایران میل اژدهاست. بنایی ۷ متری متعلق به دوره اشکانیان در غرب نورآباد ممسنی که در بالای آن آتشدانی سنگی قرارداشته است.
بلندترین نقطه کوه دامزاد در شهرضا ۲۲۵۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و میل دامزاد بر فراز این ارتفاع، دارای ۲.۵ متر ارتفاع و ۱.۵ متر قطر است، تحقیقات باستان شناسی و مطالعات میدانی نشان می‌دهد همگی میل‌ها از جمله میل دامزاد در شهرضا، یک پلکان برای بالا رفتن دارند و بعضی هم مثل منار گار ۲ پلکان مارپیچی و کاملا مجزا دارند.
در ورودی پلکان معمولا فاصله زیادی با سطح زمین دارد و دلیلش هم این است که هر کسی از آدم گرفته تا جانور، راحت نتواند وارد آن شود.
مناره از ۳ بخش تشکیل می‌شود: پایه، ساقه و تاج. هر ساقه یا بدنه دارای بخش‌های دکل، پلکان و نورگیر است.
بدنه مناره‌ها دارای روزنه‌های بزرگ و کوچکی هستند که روشنایی داخل مناره را تأمین می‌کنند. تاج مناره در قسمت بالا قرار دارد و مطابق سبک‌ها و روش‌های هر سرزمینی به گونه‌ای زیبا ساخته می‌شوند.
نظر شما