به گزارش گروه جامعه خبرگزاری ایمنا، تشکیل بنای خانواده، نیاز اجتماعی است، چنانچه در جامعهای، خانوادهها سالم بوده و تزلزلی نداشته باشند، جایگاه خانواده محفوظ خواهد بود و جامعه سالمی هم وجود خواهد داشت.
خانواده نخستین آموزشگاه و پرورشگاه انسان و انتقال دهنده فرهنگ و تمدن در کسب ارزشها و فضائل اخلاقی و زمینهساز تکامل و تحول است در یک جمله سعادت و شقاوت جامعه در گرو تامین سلامت یا عدم سلامت خانواده است.
تأثیرات متقابل فرد و جامعه بر یکدیگر انکارناپذیر است، بنابراین جامعه سالم به طور مسلم دربرگیرنده خانوادههای سالم است که با پرورش فرزندانی سالم درهای سلامت و سازندگی را بر روی جامعه میگشایند.
دستیابی به جامعه سالم در گرو سلامت خانواده و خانواده سالم در گرو برخورداری افراد آن از سلامت روانی و داشتن ارتباط مطلوب با یکدیگر است و یکی از عوامل موثر در سلامت خانواده برقراری ارتباط مطلوب بین نسلها و اجرایی کردن سبک زندگی اسلامی است. انسان از هنگام تولد در محیط خانواده با جامعه، فرهنگ و ارزشها و هنجارهای آنها انطباق مییابد.
خانواده از دیدگاه اسلام
اسلام، خانواده را کانون اخلاقی جامعه میداند، نوع تربیت و ارتباطات موجود در خانواده موجب وحدت منش اجتماعی است، همچنین از دیگاه اسلام خانواده صفات اجتماعی کودک برخواسته از خانواده است، اسلام خواستار نسلی سالم و پاک و عفیف است و چنین نسلی جز در دامن خانواده سالم نمیتواند تربیت شود.
اسلام توجه و عنایت ویژهای به خانواده دارد زیرا خانواده هسته اصلی تکوین اجتماع بشری است و از آنجایی که اسلام هدف خاصی را در تکوین خانواده دنبال میکند و حتی به نوعی به دنبال ارائه الگویی آرمانی برای خانواده است، روابطی را در درون خانواده برای اعضای آن در نظر گرفته تا خانواده از استحکام بالایی برخوردار شود، وظیفهای که خانواده در قبال تربیت فرد دارد و نقش مهمی که در این زمینه ایفا میکند در واقع به وظیفه او در قبال تربیت جامعه پیوند میخورد.
گرم بودن خانواده و روابط بین زوجین
مجتبی ناجی روانشناس بالینی و کارشناس امور خانواده با تاکید به مولفههای خوشبختی در خانواده در گفتوگو با خبرنگار «ایمنا» میگوید: یکی از مؤلفههای خوشبختی در روابط بین زوجین میزان رضایت و خشنودی از زندگی مشترک و روابط با همسر است و یکی از راهکارهای مهم در بهبود روابط، برقراری ارتباط کلامی است، زوجین نیازمند این هستند که افکار و احساسات خود را به طریقی با همسر خود در میان بگذارند زیرا گفتوگو یکی از ابزارهای اصلی رضایتمندی زوجین است.
این استاد دانشگاه اصفهان اظهار می کند: زوجین در زندگی مشترک فعالیتهایی را انجام داده و به ایفای وظایف و نقش میپردازند و انتظار دارند که در مقابل این امر مواردی همانند: صمیمیت، عشق، محبت، علاقهمندی و حمایت را در کانون خانواده به دست آورند.
وی کلام را تکمیلکننده هر ارتباطی میداند و ادامه میدهد: هنگامی که میخواهیم پیامی را ارسال کنیم، برای پیشگیری از بروز هر نوع سوءتفاهم استفاده از زبان مهم است، گفتوگو کردن مهارتی است که در کانون خانواده نیاز به تمرین دارد، هر اندازه میزان شناخت زوجین از خلقیات، روحیات، خواستهها و تمایلات همدیگر بیشتر شود، میزان رضایتمندی آنها از زندگی خانوادگی بیشتر خواهد بود.
این کارشناس خانواده با اشاره به اهمیت توجه به ابعاد زندگی در زندگی خانوادگی بیان میکند: توجه هر یک از ابعاد زندگی در جای خود قابل توجه است، پرداختن بیش از اندازه به یکی از ابعاد زندگی موجب غفلت از سایر ابعاد زندگی میشود و در کانون خانواده زوجین باید واقف باشند که شغل و مشغلههای بیرون از خانه یک بعد از زندگی بوده و ضروری است که وقتی هم برای فرزندان گذاشته شود.
فضای سالم در خانواده با گفت و شنود منطقی
احمد پدرام، دکترای روانشناسی نیز با تاکید بر این نکته که جامعه سالم با وجود خانواده سالم امکانپذیر است، بیان میکند: در این زمینه جامعه سالم با وجود خانواده سالم مهیا میشود و فضای سالم در خانواده با گفت و شنود منطقی ایجاد شده و نگاه معقولانه به مسائل و دریافت بالاترین مرحله تفکر، تصمیمگیری و تحلیل مسئله در روند زندگی مهم است.
این استاد دانشگاه با تاکید بر این نکته که زوجین باید درک واقعی از فضای خانه خودشان داشته باشند، میگوید: هنگامی که ما برای داشتن مواردی همانند شهرت، موقعیت، تحصیلات و... تلاش میکنیم ممکن است این موارد سهم بسیار ناچیزی برای شادیمان نسبت به داشتن یک رابطه خوب، صله رحم و تفکر سالم در زندگی داشته باشند.
این مشاوره خانواده ضمن تاکید بر اهمیت آموختن راه و رسم ارتباط به فرزندان در خانوادهها تصریح میکند: باید به فرزندان راه و رسم ارتباط با اقوام و صله رحم را بیاموزیم و به آنها راه درست رفتار کردن با اعضای فامیل و رفت و آمدها را یاد دهیم چرا که عجولانه قضاوت کردن و شکیبایی نکردن در زندگی روزمره موجب بروز مشکلات میشود.
پدارم اظهار میکند: با داشتن مدیریت در زندگی میتوان نقشهای متفاوت خود را ایفا کرد، برای فرزندپروری داشتن آگاهی، توانایی، پرهیز از خود محوری قابل اهمیت است اما گاهی با افراط در رساندن خدمات به فرزندان موجب میشویم که آنها بیکفایت بار بیایند و گاهی غفلت از دادن اطلاعات کافی به فرزندان و نداشتن اطلاعات در بیکفایتی فرزندان فوقالعاده مؤثر است.
ضرورت بروز رفتارهای مناسب در زندگی مشترک
این استاد دانشگاه مهارت گفت و شنود در کانون خانواده را نیازمند زمان و مکان مناسب میداند و میگوید: شاید به دلیل نشاختن این فضا و زمان مناسب در بسیاری از گفت و شنودها ناموفق عمل میکنیم به عنوان مثال گله کردن در زندگی خانوادگی را میتوان به صورت غیر مستقیم انجام داد.
وی ادامه میدهد: نگاه واقع بینانه به موضوعات زندگی و با رفتار با مهارت بسیاری از مشکلات روزمره را حل خواهد کرد و کوتاه آمدن، کنار آمدن و از عهده بر آمدن سه موضوع مهم در این زمینه است، اینکه فکر کنیم کوتاه آمدیم باختیم، این موضوع کوتاه آمدن نیست، کنار آمدن است و پذیرفتن تفاوت من با همسرم است.
این مشاوره خانواده در این زمینه توضیح میدهد: برای مثال همسرم از من یک چیزی خواسته و من میتوانم به خودم ببالم که توانستم خواستهاش را برآورده کنم، بدان معنا که من نباختم بلکه بردهام اما کوتاه آمدن یعنی اینکه من در برابر یک ناحق و موردی که غیراخلاقی و شرعی است کوتاه بیایم، چنانچه ما بپذیریم در تفسیر بسیاری از مسائل اشتباه میکنیم، قضیه را بهتر میپذیریم.
پدرام معتقد است کنار آمدن با مسائل زندگی، آموختن و یاد گرفتن این دانش نیاز به گذر زمان دارد. در صورتی که در زندگی مشترک همسر درخواست اشتباه کرد به دلیل خودمان آگاه و صبوریم، خواهیم پذیرفت که افکار در زندگی مشترک حاصل سالیان درازی است و برای اصلاح شدن نیازمند زمان است. باید بدانیم که در این صورت کنار آمدن را دوباره تجربه کرده و به طرف مقابل هم این موضوع را در رفتارمان میآموزیم و با تحکم غیر منطقی این کار پیش نخواهد رفت.
استاد دانشگاه اصفهان خاطرنشان کرد: بروز رفتارها در زندگی مشترک باید نرم، محترمانه، صمیمی و مبتنی بر استدلال انجام شود و در طی چند ماه میتوان در برخورد با مسائل زندگی کنار آمد و البته در زندگی لازم است در مواردی هم به نفع حق کوتاه بیاییم.
نظر شما