گردشگری در تنگنای توسعه فرودگاه

خبرگزاری ایمنا- گروه اقتصادی- ریحانه السادات سجادی: مطابق برنامه ریزی های صورت گرفته ایران در افق چشم‌انداز ۱۴۰۴ به عنوان قطب گردشگری حلال در جهان، سالانه باید ۲۰ میلیون گردشگر خارجی را جذب کند. از سوی دیگر باید در سال ۲۰۲۵ از محل ورود گردشگران خارجی سالانه ۳۰ میلیارد دلار درآمد کسب کند.

بنا بر این برنامه ریزی باید بین ۱۰ تا ۱۲ میلیون نفر گردشگر شیعه کشورهای اسلامی به ایران سفر کنند و سایر گردشگران از کشورها هدف گردشگری خواهند بود. به طور قطع رسیدن به این آمارها نیازمند تکمیل زیرساخت‌های زیادی در حوزه حمل ونقل و به خصوص توسعه فرودگاه‌های کشور به عنوان محلی برای رشد گردشگری است.

براین اساس، در بهمن ماه سال ۹۴، حسن روحانی  رییس جمهوری ایران در راس یک هیات بلندپایه سیاسی و اقتصادی متشکل از ۱۲۰ نفر به ایتالیا و فرانسه سفر کرد و در مراسمی در کاخ الیزه که با حضور همتای فرانسوی اش "فرانسوا اولاند" برگزار شده بود قراردادهایی به ارزش حدود ۳۰ میلیارد یورو (۳۳ میلیارد دلار) در حوزه های مختلف با شرکت های معتبر امضا کرد. براین اساس تفاهمنامه‌ ای بین شرکت وینسی و وزارت راه و شهرسازی برای طراحی و ساخت ترمینال‌های جدید فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد مشهد و فرودگاه شهید بهشتی اصفهان به صورت BOT  نیز به امضای مدیرعامل شرکت وینسی و رییس سازمان هواپیمایی کشوری رسید. از طرفی براساس آن قرارداد شرکت وینسی توافقنامه را امضا کرد که بر مبنای آن برای اداره و نوسازی فرودگاه های مشهد و اصفهان تلاش کرده و به صورت جدی وارد عمل شود. به دنبال این قرارداد و در راستای تحقق سند همکاری فیمابین و نقشه راه تقویت روابط دوجانبه ایران و فرانسه اواخر آبان امسال هیات شش نفره از شرکت وینسی فرانسه به همراه عضو هیات مدیره شرکت فرودگاه ها برای سرمایه گذاری و توسعه فرودگاه بین المللی شهیدبهشتی اصفهان و فرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد به این دو شهر سفر کردند.

بر اساس آنچه تاکنون از پروژه شرکت وینسی برای توسعه فرودگاه اصفهان منتشرشده است، قرار است در مرحله اول ترمینال جدید و مدرنی با مساحت ۲۱ تا ۲۵ هزار مترمربع با ظرفیت دو میلیون مسافر در سال و در مرحله بعد ترمینال دیگری با مساحت ۳۵ هزار مترمربع ساخته شود. افزون بر آن ۱۰ پارکینگ هواپیمایی جدید به ظرفیت فعلی فرودگاه اصفهان در بازه زمانی دو تا دو و نیم سال افزوده خواهد شد.

به اعتقاد کارشناسان، فرودگاه برای اصفهان دروازه طلایی محسوب می شود؛ چراکه با توسعه آن می‌توان به رونق اقتصاد و گردشگری امیدوار بود. اصفهان نیز طی ماه‌های اخیر با افزایش تقاضای ورود گردشگر مواجه بوده که متاسفانه به دلیل مشکلات زیرساختی ازجمله کمبود شدید پرواز مستقیم خطوط پروازی به این شهر، ضعف زیرساخت‌های اقامتی و خدماتی، از پتانسیل ایجادشده به نحو مطلوب بهره‌برداری نشد.

به اعتقاد معاون گردشگری استان اصفهان نبود پرواز مستقیم از کشورهای هدف گردشگری به اصفهان مهمترین چالش گردشگری این شهر است که به دلیل نبود این پروازها، مدیریت تورها از تهران صورت می گیرد و ظرفیت های استان در این راستا مورد توجه قرار نمی گیرد.

محسن یارمحمدیان تاکید کرد: به دلیل نبود پرواز مستقیم، آژانس های اصفهان اقدام به برگزاری تور برای گردشگران خارجی نمی کنند و آژانس های تهران بر اساس مصالح خود این تورها را برگزار می کنند.

به طور قطع توسعه فرودگاه اصفهان، به‌ویژه جذب سرمایه‌گذار خارجی برای آن، افزون بر آنکه توسعه این زیرساخت مهم با استانداردهای روز دنیا و با دوره زمانی کوتاه را در پی دارد، به سبب شیوه پیش‌بینی‌شده در قرارداد (B.O.T.) باعث می شود شرکت وینسی که در هتل‌سازی و هتل داری نیز فعال است، به دنبال کامل کردن شبکه امکانات خود در اصفهان باشد و در این زمینه نیز سرمایه‌گذاری کند. در نتیجه تلاش این شرکت در راستای افزایش سودآوری سرمایه‌گذاری انجام‌ شده از طریق گسترش پرواز ایرلاین های بین‌المللی به اصفهان و افزایش ورود گردشگران خارجی خواهد بود.

به گفته مدیر فرودگاه شهید بهشتی اصفهان شرکت وینسی فرانسه برای سرمایه گذاری ۱۲۰ میلیون یورویی در فرودگاه اصفهان اعلام آمادگی کرده است که برای جذب این سرمایه گذاری نیاز به فضای مجاور فرودگاه است تا سرمایه گذاری به صورت فازبندی در آن اجرا شود.

با این حال حسن امجدی سال گذشته اعلام کرد که نمایندگان شرکت وینسی چندین نوبت از فرودگاه اصفهان بازدید داشته اند و با توجه به مشکل محدودیت اراضی فرودگاه اصفهان، پیش نیاز اجرایی شدن تفاهم نامه مذکور، آزادسازی اراضی مورد نیاز در فرودگاه است.

وی در توضیح بیشتر این موضوع، گفت: به دلیل اینکه اراضی ضلع غربی سطوح پروازی اکنون در اختیار  فرودگاه اصفهان نیست، ابتدا باید اراضی آزاد شود که برای حل این معضل مسئولان شرکت فرودگاه های کشور و همچنین استانداری اصفهان و نمایندگان مجلس در حال مذاکره با نیروی هوایی ارتش هستند که اما این امر مساعدت نیروهای نظامی را می طلبد. که متاسفانه تاکنون مذاکرات برای حل این مشکل نتیجه بخش نبوده و ممکن امضای قرارداد با شرکت وینسی فرانسه را در هاله ای از ابهام فرو ببرد.

البته ابتدای سال گذشته وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح درباره اقدامات وزارت دفاع برای آزادسازی اراضی فرودگاه اصفهان در راستای توسعه این فرودگاه اعلام کرد که مسئله مهم در پروژه فرودگاه این است که نیروهای مسلح در بهترین نحو از پروژه های ملی حمایت می کند تا در مسائل ملی بیشترین کمک را داشته باشیم.

به گفته سردار حسن دهقان، استاندار اصفهان این موضوع را پیگیری کرده و مهندسان متخصص وزارتخانه نیز با همکاری ارتش جمهوری اسلامی ایران در این مورد فعالیت‌هایی را صورت داده‌اند.

 آذر ماه سال ۹۵ نیز امیر سرتیپ دوم خلبان روزخوش فرمانده پایگاه شهیدبابایی اصفهان از آمادگی نیروی هوایی در همکاری با توسعه فرودگاه اصفهان خبر داد و اعلام کرد که تفاهم نامه همکاری بین فرودگاه اصفهان و پایگاه هشتم شکاری وضع شده است.

اما با وجود این وعده ها و صحبت ها به نظر می رسد سرمایه گذاری وینسی فرانسه برای توسعه فرودگاه اصفهان و به دنبال آن رشد گردشگری این شهر در هاله از ابهام قرار دارد؛ چرا که مشهد در این طرح گوی رقابت را از اصفهان دزدیده و قرارداد طراحی و ساخت ترمینال جدید فرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد فی مابین شرکت وینسی فرانسه و وزارت راه و شهرسازی امضا شد.

براساس این پروژه ۴۳ هزارمترمربع ترمینال خارجی و ۲۵ هزارمترمربع ترمینال داخلی به فضای فرودگاه مشهد اضافه می‌شود که با استانداردهای روز بین‌المللی احداث خواهد شد.

قائم مقام شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران سال گذشته در این باره با اشاره به بازدید شرکت وینسی فرانسه از فرودگاه شهید بهشتی اصفهان و شهید هاشمی‌نژاد مشهد از ادامه مذاکرات با این شرکت برای انجام طرح‌های توسعه‌ای در دو فرودگاه بین‌المللی کشور خبرداد و گفت: شرکت وینسی فرانسه از بزرگترین شرکت‌های هلدینگی زیرساختی در دنیاست که با ۲۰۰ هزارنفر نیروی خاص تاکنون درساخت پروژه‌های فرودگاهی‌ ۳۴ کشور جهان مشارکت داشته است.

حسین اسفندیاری با بیان اینکه دو امکان را برای همکاری با این شرکت در نظرگرفته ایم، گفت: نخست فرودگاه مشهد است که مذاکرات ما برای ساخت ترمینال در این فرودگاه با شتاب ادامه دارد و دومین فرودگاه نیز فرودگاه اصفهان بوده که در حال پیگیری آن هستیم. در حال حاضر به دنبال آن هستیم تا نخست پروژه مشهد به نتیجه برسد و در مرحله بعدی سراغ فرودگاه شهیدبهشتی اصفهان نیز خواهیم رفت.

وی درباره راهکارهای حل مساله فرودگاه های بن‌بست مشهد که اصطلاحا به دلیل محصور شدن فرودگاه در شهر و مسدود بودن راه های دسترسی و ایمن از فرودگاه چنین عنوانی به آنها، اطلاق می‌شود، گفت: فرودگاه مشهد فرودگاهی است که اصطلاحا به آن فرودگاه بن‌بست می‌گوییم یعنی در محاصره شهر است. اما با تدابیر اندیشیده شده و کمک‌ استاندار خراسان‌رضوی، خوشبختانه اخیرا در دیداری که با تولیت آستان‌قدس رضوی انجام گرفت موافقت اولیه‌ای برای تخصیص ۷۰۰ هکتار زمین از زمین‌های آستان‌قدس‌رضوی برای توسعه فرودگاه مشهد اعلام شد تا در اختیار شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی کشور قرار گیرد.

با وجود این مشکل مطابق گفته های رسمی مسئولان استان اصفهان، آمار ورود گردشگران خارجی در فروردین امسال به اصفهان با ثبت رکورد بی سابقه ۸۵ هزار گردشگر و رشد ۸۰۰ درصدی، رکورد ۴۰ سال گذشته را شکسته است.

به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان اصفهان، سال ۹۲ بیش از ۱۱۰ هزار گردشگر خارجی به اصفهان آمدند، این آمار در سال ۹۳ افزایش داشته و به بیش از ۱۸۰ هزار نفر گردشگر خارجی رسید.

فریدون الهیاری افزود: جمع آمار گردشگران خارجی که از سال ۹۲ تا ۹۶ از استان اصفهان بازدید کردند به عدد ۸۵۰ هزار نفر رسیده است.

وی پیش از این نیز در رابطه با حضور گردشگران در فروردین‌ماه امسال گفته بود: از ابتدای فروردین‌ماه سال جاری تا ابتدای اردیبهشت‌ماه، بیش از ۸۵ هزار گردشگر خارجی در بناهای تاریخی و جاذبه‌های گردشگری استان اصفهان حضور یافته‌اند که در طی چهار دهه گذشته آمار ورود گردشگران خارجی به اصفهان به این میزان در یک ماه اخیر در سال ۱۳۹۶ بی‌سابقه است؛ که گردشگران خارجی از کشورهای فرانسه، آلمان، ایتالیا و اسپانیا، رتبه‌های اول تا چهارم ورود گردشگران خارجی به استان اصفهان را در یک ماه اخیر به خود اختصاص داده‌اند، این در حالی است که طبق آمار در سال ۹۵ ترتیب حضور گردشگران به ترتیب از کشورهای آلمان، عراق، اسپانیا و فرانسه بوده است.

با این اوصاف با توجه به افزایش حضور گردشگران خارجی در اصفهان به نظر می رسد برای توسعه فرودگاه شهید بهشتی اصفهان نیز مسئولان بخش های مختلف باید به اتفاق نظر برسند که اجرای طرح توسعه فرودگاه موجب رشد و توسعه صنعت گردشگری و به دنبال آن ارزآوری فراوان، افزایش اشتغال در استان خواهد شد.